top of page
  • Εικόνα συγγραφέα.

Η καρδιά-εγκέφαλος: έδρα της ψυχής του ανθρώπου

Έγινε ενημέρωση: 14 Μαΐ 2020

18.11.2012

Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη

Είναι μία βασική αρχή της μαρξιστικής-λενινιστικής φιλοσοφίας ότι υφίσταται σαφής διαχωρισμός ανάμεσα στη διαλεκτική και τη μεταφυσική. Η πρώτη ερμηνεύει τα πράγματα με βάση τον υλικό κόσμο (διαλεκτικός υλισμός, που αντιστρατεύεται όμως τον χυδαίο υλισμό), ενώ η δεύτερη έχει πάντοτε μία υπερβατική θεώρηση και ερμηνεία του κόσμου, εξωπραγματική, που βασίζεται στο θαύμα και την πίστη του ανθρώπου προς κάτι το υπερφυσικό, δηλ. στον Θεό (υπέρτατο ον). Ίσως είναι το πλέον σημαντικό λάθος της μαρξιστικής-λενινιστικής φιλοσοφικής θεωρίας αυτός ακριβώς ο πλήρης διαχωρισμός ανάμεσα σε διαλεκτική και μεταφυσική. Ίσως μάλιστα να είναι και η βασική αιτία της μη πραγμάτωσης της τόσο φιλόδοξης «ουτοπίας» μιας τέλειας κομμουνιστικής κοινωνίας του μέλλοντος. Στην πραγματικότητα θα λέγαμε ότι η σημερινή επιστήμη, παρ’ όλα τα προηγμένα μέσα που χρησιμοποιεί, εν τούτοις γνωρίζει πολύ λίγα για μια σειρά βασικών ζητημάτων που απασχολούν την ανθρωπότητα! Το παραπάνω συμπέρασμα επιβεβαιώνεται συνεχώς, με τους επιστήμονες (και μάλιστα τους θετικούς επιστήμονες) να ανακαλύπτουν διαρκώς αρχέγονες γνώσεις, χαμένες επί σειρά αιώνων, που ήταν ωστόσο γνωστές στους αρχαίους προγόνους μας! Δεν χρειάζεται εδώ να παραθέσουμε ολόκληρο κατάλογο παρόμοιων παραδειγμάτων, αλλά δεν μπορεί παρά να εκπλήσσει τον σύγχρονο άνθρωπο π.χ. η ορφική κοσμολογία της απώτατης προϊστορίας, η οποία σε πολλά της σημεία ούτε καν αγγίζεται από την υποτίθεται τεχνολογικά παντοδύναμη σύγχρονη αντίστοιχή της... Είναι λοιπόν σήμερα η ανθρωπότητα τελικά «μπροστά» σε σχέση με την προγονική μας πραγματικότητα; Ή μήπως έχει απολέσει απείρως περισσότερα, στο διάβα αυτό των αιώνων, απ’ όσα υποτίθεται έχει κερδίσει;... Η πολύ πρόσφατη ανακάλυψη ξένων επιστημόνων σχετικά με την «επικοινωνία» και αλληλοσύνδεση εντός των λειτουργιών του ανθρώπινου οργανισμού της καρδιάς και του εγκεφάλου επιβεβαιώνει τα ως άνω γραφόμενά μας. Το κεντρικό πόρισμα των εν λόγω επιστημόνων σοκάρει τους πολλούς: «Η καρδιά είναι... ο αληθινός εγκέφαλος του ανθρώπου»!!! Κι όμως, αυτό το απίθανο σχεδόν για τον καθημερινό άνθρωπο επιστημονικό πόρισμα αποτελεί στην πραγματικότητα μία ακόμη χαμένη ανθρώπινη γνώση, την οποία όμως γνώριζαν άριστα οι σοφοί πρόγονοί μας. Για παράδειγμα ο θεωρούμενος ως ο πατέρας της ιατρικής Ιπποκράτης έλεγε πως: «Ό,τι είναι βλαβερό για την καρδιά, είναι βλαβερό και για τον εγκέφαλο. Και ό,τι είναι ωφέλιμο για την καρδιά, είναι ωφέλιμο και για τον εγκέφαλο»... Από απόψεως καθαρά ανατομικής, τόσο η καρδιά όσο και ο εγκέφαλος κατατάσσονται στην κατηγορία των μυών. Και ως μύες λειτουργούν με τρόπο πολύπλοκο και μηχανικό μέσα στο πλαίσιο της δραστηριότητας μίας πολυσύνθετης «υπερμηχανής», όπως είναι ο ανθρώπινος οργανισμός. Με καθαρά λειτουργικούς όρους, καρδιά και εγκέφαλος είναι άμεσα συνδεδεμένοι: όταν η καρδιά σταματήσει πια να χτυπά, τότε ο εγκέφαλος παύει να τροφοδοτείται με αίμα. Συνεπώς, επέρχεται ο εγκεφαλικός θάνατος του ατόμου. Αλλά, επίσης βασικό συμπέρασμα της σύγχρονης ιατρικής επιστήμης είναι πως η υγιής καρδιά επιβραδύνει τη γήρανση του εγκεφάλου. Εδώ θυμόμαστε βεβαίως το πανάρχαιο «Νους υγιής εν σώματι υγιή», όπου οι αρχαίοι Έλληνες εννοούσαν ότι η σωστή πάνω απ’ όλα λειτουργικότητα της καρδιάς αποτελεί αναγκαία προϋπόθεση για τη σωστή εγκεφαλική δραστηριότητα. Όσο πιο καλά λειτουργεί η καρδιά, τόσο και ο εγκέφαλος τροφοδοτείται με «φρέσκο» αίμα και, κατά συνέπεια, μπορεί και λειτουργεί υπό ομαλές συνθήκες και γεννά σκέψεις, παραστάσεις και αντιλήψεις. Αυτή λοιπόν η υψηλή «συνεργασία» καρδιάς-εγκεφάλου είναι που διαχωρίζει τον άνθρωπο από τους υπόλοιπους έμβιους οργανισμούς και αποτελεί ουσιαστικά την απαρχή της ιστορικής διαδικασίας!... Έκπληξη προκαλεί η ετυμολογική ρίζα της λέξης «καρδιά». Αυτή η ανάλυση που κάνουμε εδώ δεν έχει βγει πολύ προς τη δημοσιότητα – για «ευνόητους» λόγους – και αποκαλύπτει αυτό που οι σύγχρονοι επιστήμονες ανακάλυψαν πολύ πρόσφατα: ότι δηλ. είναι η έδρα του ανθρώπινου νου, συνεπώς ο αληθινός εγκέφαλος του ανθρώπου! «Καρδιά» λοιπόν, ή μάλλον «Καρδία», δεν είναι παρά σύνθετη πανάρχαια ελληνική λέξη, που αναλύεται ως: «Κάρα [κεφαλή] του Δία»!!! Είναι δηλ. το θεϊκό κέντρο που εγκατοικεί στον άνθρωπο, ο άξονας γύρω από τον οποίο κινείται κάθε ζωτική λειτουργία του ανθρώπου, ένας εσωτερικός «ήλιος», απαραίτητος για τη συνέχιση της ανθρώπινης ζωής... Ακόμα και αν δούμε την καρδιά σχηματικά-ανατομικά, βλέπουμε ότι όντως μοιάζει με κεφάλι! Λέξεις, όπως π.χ. «καρύδι» προέρχονται από αυτή (το καρύδι έχει όντως το σχήμα της καρδιάς-κεφαλής), ενώ και στις σημαντικότερες γλώσσες του πλανήτη η λέξη που σημαίνει την καρδιά προέρχεται απευθείας από την ελληνική αυτή πανάρχαια λέξη (στα αγγλικά για παράδειγμα: το “heart” δεν είναι παρά παραφθορά της ελληνικής «καρδιά» κτλ.). Αλλά, το επίσης σημαντικό στοιχείο: στον χώρο της καρδιάς κατοικοεδρεύει η ψυχή του ανθρώπου! Η οποία ψυχή – όπως δείξαμε και άλλοτε [π.χ. στο κείμενό μας: «Το πνεύμα-ψυχή»] – δεν είναι παρά το ίδιο το πνεύμα: ψυχή και πνεύμα σημαίνουν και νοηματοδοτούν ακριβώς το ίδιο πράγμα (την ενέργεια – «ψύχος» και «πνοή» – που σαν άνεμος-αέρας διαπερνά το ανθρώπινο σώμα, εκκινώντας από την περιοχή της καρδιακής χώρας). Γράψαμε λοιπόν και άλλη φορά [βλ. το ως άνω αναφερόμενο κείμενό μας] τα εξής σπουδαία: «Πράγματι, η ψυχή και το πνεύμα ταυτίζονται, είναι δηλ. ΤΟ ΙΔΙΟ ακριβώς πράγμα! Αυτό αναλύεται και ετυμολογικά (ως γνωστό η ετυμολογία των λέξεων μας δίνει, με τη σωστή ανάλυση, την ακριβή ιδιότητα των πραγμάτων-αντικειμένων). «Ψυχή» προέρχεται από το «ψύχος», δηλ. «αέρας», «άνεμος», «παγωνιά». Αλλά και «πνεύμα» προέρχεται από το «πνοή», που σημαίνει τα ίδια ακριβώς παραπάνω προσδιοριστικά. Συνεπώς, ψυχή και πνεύμα ταυτίζονται πλήρως εννοιολογικά και σημασιολογικά, αφού αμφότερες οι λέξεις προσδιορίζουν τον «άνεμο» που εμφύσησε μέσα στον άνθρωπο ο Θεός-Δημιουργός, αφού πρώτα του είχε πλάσει το σώμα από το χώμα!... [και στα λατινικά: “anima” = «ψυχή», από το «άνεμος» (!), ενώ “homo” = «άνθρωπος», από το «χώμα»!!!]». Το θέμα αυτό, της συσχέτισης δηλ. της καρδιάς με τον εγκέφαλο, και μάλιστα τη θεωρία ότι Η ΚΑΡΔΙΑ ΕΙΝΑΙ Ο ΑΛΗΘΙΝΟΣ ΕΓΚΕΦΑΛΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ, το έθεσε και ο μακαριστός πατέρας (πρωτοπρεσβύτερος) Ιωάννης Ρωμανίδης, καθηγητής πανεπιστημίου. Ο π. Ρωμανίδης έγραψε στο έργο του «Πατερική Θεολογία» (που δεν είναι παρά η συρραφή των πανεπιστημιακών του παραδόσεων) τα εξής πολύ σημαντικά σχετικά με το τι είναι ο νους του ανθρώπου: «Η Εκκλησία πάντοτε θεράπευε τον χώρο της ψυχής. Είχε διαπιστώσει, από την Εβραϊκή παράδοσι και από τον ίδιο τον Χριστό και τους Αποστόλους ότι στον χώρο της φυσικής καρδιάς λειτουργεί κάτι, που οι Πατέρες ωνόμασαν «νουν». Πήρανε δηλαδή τον παραδοσιακόν «νουν», που σημαίνει διάνοια και λόγος, και κάνανε μία διαφοροποίησι. Ωνόμασαν νουν αυτήν την νοερά ενέργεια, η οποία λειτουργεί στην καρδιά του υγιούς ψυχικά ανθρώπου. Δεν γνωρίζομε πότε έγινε αυτή η διαφοροποίησις, διότι συμβαίνει επίσης μερικοί Πατέρες να ονομάζουν με την ίδια λέξι, νουν, και την λογική, αλλά και την νοερά ενέργεια, όταν αυτή κατεβαίνη και λειτουργή στον χώρο της καρδιάς. Οπότε εξ αυτής της απόψεως η νοερά ενέργεια είναι μία και μόνη ενέργεια της ψυχής, η οποία στον μεν εγκέφαλο λειτουργεί ως λογική, η ίδια όμως λειτουργεί συγχρόνως και στην καρδιά ως νους. Δηλαδή το ίδιο όργανο, ο νους, προσεύχεται αδιάλειπτα στην καρδιά, σε όσους εννοείται έχουν αδιάλειπτη καρδιακή προσευχή, και συγχρόνως σκέπτεται π.χ. μαθηματικά προβλήματα και ο,τιδήποτε άλλο, στον εγκέφαλο». Προτού κλείσουμε την παρούσα ανάλυσή μας, καλό είναι να δούμε τη σύγχρονη θεώρηση της αλληλεπίδρασης καρδιάς-εγκεφάλου, όπως αυτή ορίζεται με επιστημονική ορολογία: «Οι χημικοί «διάλογοι» μεταξύ της καρδιάς και του εγκεφάλου επηρεάζουν και τα δύο όργανα. Η κατάθλιψη, το στρες, η μοναξιά, μία θετική θεώρηση και άλλοι ψυχοκοινωνικοί παράγοντες επηρεάζουν την καρδιά. Η υγεία της καρδιάς μπορεί να επηρεάσει τον εγκέφαλο και τις νοητικές λειτουργίες». Να λοιπόν που ο κύκλος κλείνει. Το συμβολικό φίδι της Θεοσοφίας δαγκώνει την ουρά του... Η σύγχρονη επιστήμη δεν ανακαλύπτει τίποτα το καινούριο, τουλάχιστον τίποτα που να υπήρξε άγνωστο στην ανθρωπότητα αιώνες ολόκληρους πριν από την εποχή μας. Θα λέγαμε μάλιστα πως μόλις τώρα ξεκινάει η (επαν)ανακάλυψη των πολύτιμων επιστημονικών γνώσεων του απώτατου παρελθόντος! Φτάνουμε λοιπόν και πάλι στα όσα γράφουμε στην αρχή αυτού εδώ του κειμένου: ότι δηλ. είναι αναγκαία η σύνθεση των «άκρων», δηλ. της διαλεκτικής με τη μεταφυσική, για μια πιο ορθή πρόοδο του ανθρώπινου γένους. Σε διαφορετική περίπτωση, εάν δηλ. η ύλη δεν ιδωθεί ως ολότητα με το πνεύμα, κάθε επιστημονική έρευνα είναι καταδικασμένη σε αποτυχία, εφόσον παραμένει ουσιαστικά «ανάπηρη»...

146 Προβολές0 Σχόλια

Πρόσφατες αναρτήσεις

Εμφάνιση όλων
bottom of page