20.9.2020
Της Αναστασίας-Αικατερίνης Αλεξοπούλου *
Σε μια εποχή ραγδαίας τεχνολογικής εξέλιξης και πρωτόγνωρων επιστημονικών ανακαλύψεων, από τη διαστημική έρευνα ως τη νανοτεχνολογία, οι περισσότεροι εστιάζουν σε προοπτικές και παραμέτρους τεχνικού χαρακτήρα, αγνοώντας όμως το πιο σημαντικό: τον ανθρώπινο παράγοντα. Ο άνθρωπος και το δικαίωμά του σε μια ποιοτικότερη ζωή, μέσα στο περιβάλλον στο οποίο γεννιέται, ζει και εργάζεται, είναι θέματα που συχνά υποβαθμίζονται, με όλες τις αρνητικές παρενέργειες που κάτι τέτοιο μπορεί να σημαίνει για την πορεία του κόσμου μας.
Ο προβληματισμός που τον τελευταίο καιρό προωθείται από ομάδες ανθρώπων, σε παγκόσμιο επίπεδο, γύρω από το νέο δίκτυο κινητής τηλεφωνίας 5G είναι πολύ ενδεικτικός για τα ανωτέρω. Αυτό το δίκτυο “πέμπτης γενιάς”, που είναι ό,τι πιο προηγμένο έχει υπάρξει ως σήμερα στον κόσμο των τηλεπικοινωνιών, δημιούργησε μια σειρά από σοβαρές ενστάσεις, εφόσον πολλοί θεωρούν ότι αγνοεί τελείως τον ανθρώπινο παράγοντα. Ο κεντρικός φόβος συνίσταται στο ότι σημαντικά ζητήματα, όπως η δημόσια υγεία και η προστασία του περιβάλλοντος, κινδυνεύουν να καταστούν θυσία στον βωμό της ανάπτυξης της τεχνολογίας.
Το 5G είναι κάτι που δεν έχουμε δοκιμάσει ως κοινωνία μέχρι σήμερα. Δεν γνωρίζουμε τι ακριβώς συνέπειες μπορεί να έχει σε πολλούς κρίσιμους τομείς της καθημερινότητάς μας. Επομένως, το θέμα οφείλουμε να το αντιμετωπίσουμε -όλοι μας, υπεύθυνη Πολιτεία και απλοί πολίτες- με τη δέουσα σοβαρότητα. Πόσο μάλλον, όταν ειδικοί επιστήμονες έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους σε μία ανεξέλεγκτη ανάπτυξη του δικτύου, χωρίς προηγουμένως να έχουν παρθεί τα απαραίτητα μέτρα προάσπισης των στοιχειωδών δικαιωμάτων του ανθρώπου.
Ιδιαίτερη εντύπωση είχε προκαλέσει, προ μηνών, η έκθεση που συνέταξε ο διευθυντής Ερευνών του Εθνικού Ιδρύματος Ερευνών και δρ. Φυσικής του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ κ. Αλκιβιάδης Κεφαλάς, σύμφωνα με την οποία: “Πολύ επικίνδυνη, έως και θανάσιμη, δύναται να αποδειχτεί η έκθεση του ανθρώπινου οργανισμού στη μη ιονίζουσα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία των κεραιών κινητής τηλεφωνίας και του δικτύου 5G”. Στην έκθεσή του ο δρ. Κεφαλάς κάνει αναφορά στην επίδραση των θερμικών αλληλεπιδράσεων της ακτινοβολίας του νέου δικτύου, οι οποίες “οδηγούν στην απότομη αύξηση της θερμοκρασίας των ιστών ή των κυττάρων και οι επιδράσεις τους ποικίλλουν από απλή κόπωση μέχρι καρδιακή προσβολή”.
Διαπιστώσεις και προειδοποιήσεις καταξιωμένων επιστημόνων, όπως η παραπάνω, θα έπρεπε να ληφθούν σοβαρά υπ' όψη και να αποτελέσουν θέμα προβληματισμού για το πολιτικό μας σύστημα. Κάποιος έπρεπε να κάνει την αρχή. Γι' αυτό το λόγο, πήρα την πρωτοβουλία, ως Βουλευτής της Ελληνικής Λύσης, και ήδη στις 24 Φεβρουαρίου 2020 κατέθεσα ερώτηση προς τους αρμόδιους υπουργούς, με θέμα “Κίνδυνοι από την ακτινοβολία του δικτύου 5G”. Τα υπουργεία είχαν μεν την καλοσύνη να απαντήσουν, με σχετικά έγγραφα τεχνοκρατικού χαρακτήρα, όμως το κεντρικό ζητούμενο παραμένει, κι αυτό είναι η διασφάλιση της δημόσιας υγείας, ειδικά δε των λεγόμενων ευπαθών κοινωνικών ομάδων.
Η ανάπτυξη, λοιπόν, του δικτύου 5G δεν θα πρέπει να γίνει με τρόπο αχαλίνωτο, όπως π.χ. συνέβη παλαιότερα με την ιδιωτική τηλεόραση και άλλους σημαντικούς σταθμούς της τεχνολογικής ανάπτυξης της χώρας. Αντίθετα, θα πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά κατά νου ορισμένες σπουδαίες παράμετροι που αγγίζουν τις πιο ευαίσθητες χορδές της ανθρωπιάς μας. Οι κεραίες του δικτύου, που εκ των πραγμάτων εκπέμπουν ισχυρή ακτινοβολία, οφείλουν να είναι μακριά από χώρους ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων: από σχολεία και ορφανοτροφεία, από νοσοκομεία και γηροκομεία. Δεν θα πρέπει κανένας να παίξει με την υγεία και τη σωματική και ψυχική ακεραιότητα παιδιών και ασθενών, από τη στιγμή που υπάρχουν σοβαρές αμφιβολίες για το αν τηρούνται ή όχι οι κανόνες ασφάλειας (ατομικής και συλλογικής) από την ανάπτυξη του 5G.
Είναι ένα θέμα που πρέπει να απασχολήσει πολύ έντονα την Κυβέρνηση και το πολιτικό σύστημα εν γένει. Οι ανησυχίες ανθρώπων που έχουν εκφράσει τις αντιρρήσεις τους για την ανεξέλεγκτη επέκταση του δικτύου δεν θα πρέπει σε καμία περίπτωση να βλέπονται ως γραφικές. Ζούμε σε καιρούς δραστικών και γρήγορων αλλαγών, όπου οι ταχύτητες είναι ασύλληπτες. Στο πλαίσιο αυτό, ο κίνδυνος να γίνουν λάθη που θα ζημιώσουν την ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον είναι επαυξημένος. Να μην παραμελήσουμε, στο όνομα καμίας εξέλιξης της τεχνολογίας, τον ανθρώπινο παράγοντα, που από την αρχή της Ιστορίας αποτελεί τη μοναδική σταθερά κάθε προόδου και ευημερίας.
Πρόκειται για μείζον ζήτημα, το οποίο πρέπει να προκαλέσει προβληματισμό και δημόσια συζήτηση. Αυτή τη φορά, ως πολιτικό σύστημα και ως κοινωνία των πολιτών, καλό είναι να μην βιαστούμε να πάρουμε αποφάσεις, οι οποίες ενδέχεται να αποδειχτούν μοιραία αναπότρεπτες. Η λογική και ο ανθρωπισμός μας έχουν τώρα τον πρώτο λόγο. Σε κάθε περίπτωση, ας μην λησμονούμε ότι η τεχνολογική ανάπτυξη πάντοτε έπεται. Πρέπει να δούμε πρώτα τον άνθρωπο.
* Η κυρία Αναστασία-Αικατερίνη Αλεξοπούλου είναι Βουλευτής Β1΄ Βορείου Τομέα Αθηνών, με την Ελληνική Λύση.