Καλοκαίρι 2008
Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη
Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας παρατηρούσε γεμάτος θαυμασμό τη μεγάλη αίθουσα του παλατιού με τις είκοσι κολόνες και τη λιμνούλα με το σιντριβάνι. Στο βάθος υπήρχαν δύο πισίνες, μια με ζεστό νερό και μια με κρύο και γύρω-γύρω βρύσες. Όλος ο χώρος μοσχομύριζε από σπάνια μυρωδικά της Ανατολής. Ξαφνικά την προσοχή του απόσπασε μια μοναδική γυναικεία φιγούρα, που τον πλησίαζε. Οι κινήσεις του ευκίνητου σώματός της, ο τρόπος που τον κοίταζε, το λευκό της δέρμα, η λεπτή θηλυκή φωνή της, τα πανέμορφά της χέρια, έκαναν τον άντρα με το επιβλητικό παράστημα να χάσει για λίγο τη μιλιά του, λες και τον χτύπησε κεραυνός σταλμένος από τον Πατέρα των θεών! Η Αφροδίτη είχε κάνει το θαύμα της: ο πανίσχυρος Ιούλιος Καίσαρας είχε ερωτευτεί παράφορα την Ελληνίδα βασίλισσα της Αιγύπτου, τη μοναδική Κλεοπάτρα!... Η Κλεοπάτρα ήταν κόρη του βασιλιά της Αιγύπτου Πτολεμαίου του ΙΑ΄, του επονομαζόμενου και Νέου Διόνυσου. Η καταγωγή της γενιάς της ήταν μακεδονική κι έτσι η δυναστεία των Λαγιδών, στην οποία ανήκε η οικογένειά της, μετέφερε πλήθος μακεδονικών εθίμων στην πανέμορφη χώρα της Βόρειας Αφρικής, που τότε ήταν εξολοκλήρου ελληνική. Από μικρή η Κλεοπάτρα εντυπωσίαζε τους πάντες. Πέρα από την γοητεία του σώματος και του προσώπου της, διέθετε και τη μοναδική γοητεία του λόγου. Όλοι παθιάζονταν σαν την άκουγαν να μιλάει μ’ εκείνη την γλυκιά και αποφασιστική της φωνή, πάντα ετοιμόλογη και με ταλέντο στο να μιλάει πολλές ξένες γλώσσες. Όχι ιδιαίτερα ψηλή, με γυμνασμένο κορμί, είχε θαρρείς μια θεϊκή χάρη! Οι άνθρωποι που την γνώριζαν την περιέγραφαν συνήθως με μία λέξη, που τα έλεγε όλα: εκθαμβωτική!... Μετά τον θάνατο του πατέρα της, η Κλεοπάτρα ανέλαβε η ίδια την διακυβέρνηση της Αιγύπτου. Ήταν τότε ακόμη σε νεαρή ηλικία, μόλις που είχε γίνει σωστή γυναίκα, βγαίνοντας απ’ την εφηβεία, και ήταν φυσικό στην αρχή να αντιμετωπίσει δυσκολίες στην άσκηση της εξουσίας. Κάποιοι από το βασιλικό περιβάλλον θέλησαν να εκμεταλλευτούν όχι μόνο την δεδομένη απειρία της, αλλά και την ψυχή της, που παρέμενε αγνή και παιδική, μα και την τάση της πάντα να ονειρεύεται πράγματα μεγάλα, φτάνοντας κάποιες φορές να κατηγορηθεί ακόμα και ως φαντασιόπληκτη... Όμως δεν είχαν καταλάβει καλά την Κλεοπάτρα. Πέρα απ’ όλα αυτά, η νεαρή γυναίκα ήταν παράτολμη και ατρόμητη, φτάνοντας πολλές φορές στο να αγνοεί τον κίνδυνο. Έτσι πολύ σύντομα απέδειξε σε όλους πόσο πολυτάλαντη ήταν και πως θα κυβερνούσε πιο δυναμικά κι απ’ τον ίδιο της τον πατέρα! Μόλις ανέβηκε στο θρόνο η νεαρή Κλεοπάτρα μεγάλη κρίση ξέσπασε στη Μεσόγειο. Η ρωμαϊκή αυτοκρατορία κλονίζονταν από τον εμφύλιο πόλεμο ανάμεσα στον Ιούλιο Καίσαρα και τον Πομπήιο. Θέλοντας και μη, η Αίγυπτος αναμείχθηκε κι αυτή στην σύγκρουση των δύο πλευρών. Ο Πομπήιος, σκεπτόμενος να μεγαλώσει τις συμμαχίες του, έστειλε στην Αίγυπτο τον γιο του, τον Γναίο Πομπήιο, για να εξασφαλίσει την βοήθεια της Κλεοπάτρας. Ο νεαρός Ρωμαίος με το που γνώρισε την Ελληνίδα βασίλισσα μαγεύτηκε και δεν άργησε να την ερωτευτεί. Απ’ την άλλη και στην Κλεοπάτρα άρεσε αυτός ο άντρας, που ήταν όμορφος και δυνατός, και σκέφτηκε να κάνει γάμο μαζί του, για να δυναμώσει την χώρα της, δημιουργώντας δεσμούς αίματος μεταξύ της ελληνικής Αιγύπτου και της ρωμαϊκής πλευράς που εκπροσωπούσε ο Πομπήιος. Λογάριασε όμως χωρίς τον μικρό αδελφό της, τον Πτολεμαίο τον ΙΒ΄, που μέχρι τότε παρέμενε στην σκιά της. Αν και ανήλικος, δεν ενέκρινε τις κινήσεις αυτές της αδελφής του και κατόρθωσε να την ανατρέψει από την εξουσία της χώρας, αναλαμβάνοντας αυτός πια τα ηνία και εξορίζοντας την Κλεοπάτρα στη Συρία! Ουσιαστικά πίσω απ’ τον μικρότερο αδελφό της βασίλισσας κρύβονταν οι σύμβουλοι εκείνοι του παλατιού, που απ’ την αρχή δεν είχαν δει με καλό μάτι την ανάληψη της εξουσίας απ’ την Κλεοπάτρα και έψαχναν αφορμή για να την διώξουν. Όμως και πάλι δεν είχαν μελετήσει καλά την νεαρή γυναίκα. Μόλις λοιπόν είχαν αρχίσει να ανακουφίζονται, πιστεύοντας ότι είχαν πια απαλλαγεί οριστικά από την παρουσία της, έμαθαν έντρομοι ότι η Κλεοπάτρα εκεί στην Συρία όχι μόνο δεν είχε απογοητευτεί, αλλά κατόρθωσε και μάζεψε ολόκληρο εκστρατευτικό σώμα, αποτελούμενο από μισθοφόρους, το οποίο και οργάνωσε τέλεια, με σκοπό να επιστρέψει πίσω στην Αίγυπτο ως νικήτρια και να πάρει πίσω το θρόνο της! Το ίδιο ακριβώς διάστημα έγινε η μεγάλη μάχη των Φαρσάλων ανάμεσα στις δυνάμεις του Ιουλίου Καίσαρα και του Πομπήιου. Ο δεύτερος γνώρισε μια βαριά ήττα και, κυνηγημένος, κατέφυγε στην Αίγυπτο, για να ζητήσει την προστασία του Πτολεμαίου του ΙΒ΄. Ο αδελφός της Κλεοπάτρας όμως έπαιξε άσχημο παιχνίδι στον φυγά. Ενώ του υποσχέθηκε να τον φιλοξενήσει, εντούτοις, για να γίνει αρεστός στον νικητή Ιούλιο Καίσαρα, του πήρε το κεφάλι, την ώρα που κοιμόταν, και το έστειλε στο νικητή!... Ο Ιούλιος Καίσαρας όμως είχε άλλη τακτική. Γνωρίζοντας ότι ήταν πια παντοδύναμος, όχι μόνο δεν δέχονταν να συμμαχήσει με την Αίγυπτο, αλλά κάλεσε τον νεαρό Πτολεμαίο τον ΙΒ΄ να του παραδώσει αμέσως όλη την χώρα, καθώς και να αναγνωρίσει τη ρωμαϊκή κυριαρχία! Σε αντίθετη περίπτωση θα κατέκαιγε την γη της Αιγύπτου, προκαλώντας πόνο μεγάλο στον πληθυσμό της!... Ο μικρός βασιλιάς τα χρειάστηκε... Βρέθηκε σε πραγματική απελπισία. Γνώριζε ότι ο Καίσαρας πλησίαζε και ένιωθε πικραμένος από την εξέλιξη των πραγμάτων, ότι δηλαδή αντί να κερδίσει την εύνοια του αυτοκράτορα, κινδύνευε τώρα να χάσει τα πάντα και να σκλαβωθεί αυτός και ο λαός του από τον υπερόπτη Ιούλιο... Τότε ήταν που επέστρεψε στην Αίγυπτο η Κλεοπάτρα, επικεφαλής του μισθοφορικού στρατού της. Η γυναίκα έμαθε τι είχε συμβεί και αποφάσισε να δράσει έξυπνα. Γνώριζε άλλωστε ότι σε μια πολεμική αναμέτρηση με τον Καίσαρα δεν θα είχε καμία απολύτως τύχη. Έπρεπε λοιπόν να δράσει σύμφωνα με ένα στρατήγημα... Τι έκανε λοιπόν; Πήρε μαζί της τον πιστό της φίλο, τον Απολλόδωρο τον Σικελιώτη, και ανέβηκαν κρυφά τη νύχτα σε ένα από τα πολεμικά πλοία, που προορίζονταν για τον Ιούλιο. Ο Απολλόδωρος παρίστανε τον έμπορο, που είχε ένα πολύ όμορφο δώρο για τον Καίσαρα, και το οποίο δεν ήταν παρά ένα ωραιότατο ανατολίτικο χαλί, μες στο οποίο όμως είχε τυλιχθεί η ίδια η Κλεοπάτρα! Το χαλί το έδεσαν σφιχτά με λωρίδες κι έτσι κατόρθωσαν να μπουν στο πλοίο και να φτάσουν τελικά στα ανάκτορα. Με το δέμα ο Απολλόδωρος παρουσιάστηκε μπροστά στον Καίσαρα και τότε συνέβη το εκπληκτικό: έλυσε τις λωρίδες και, ως δια μαγείας, πετάχτηκε από μέσα η Κλεοπάτρα! Η σκηνή αυτή εντυπωσίασε τόσο πολύ τον Αυτοκράτορα, που εκτίμησε την ευφυΐα της νεαρής γυναίκας, ενώ δεν άργησε να την ερωτευτεί, σαγηνευμένος από την γοητεία της... Η Κλεοπάτρα λοιπόν φάνηκε να ελέγχει απόλυτα την κατάσταση: ο παντοδύναμος Καίσαρας την είχε ερωτευτεί τόσο πολύ, που στην ουσία η Κλεοπάτρα ήταν πια αυτή που κυβερνούσε, σώζοντας τον λαό της και τον αδελφό της, που παρέμεναν ελεύθεροι. Παρ’ όλα αυτά οι γνωστοί σύμβουλοι του Πτολεμαίου του ΙΒ΄ δεν ησύχαζαν. Εκεί που νόμιζαν ότι είχαν τελειώσει με την Κλεοπάτρα, αυτή επέστρεψε και πάλι στην εξουσία και μάλιστα ισχυρότερη από πριν. Ξεκίνησαν έτσι και πάλι τις ραδιουργίες και τις συνωμοσίες εναντίον της. Παρέσυραν για δεύτερη φορά τον άπειρο Πτολεμαίο, ξεσηκώνοντας αρκετό πλήθος κατά της βασίλισσας, που την παρουσίαζαν ότι τους πρόδιδε στους Ρωμαίους!... Ξεκίνησε έτσι μια εμφύλια σύγκρουση μέσα στην Αίγυπτο, με φοβερές μάχες και συγκλονιστικές ναυμαχίες, στις οποίες χύθηκε πολύ αίμα... Τελικά νικήθηκε ο νεαρός αδελφός της Κλεοπάτρας, ο οποίος σκοτώθηκε στην κρίσιμη ναυμαχία που καθόρισε και τον νικητή, κι έτσι η Κλεοπάτρα έμεινε πια μόνη κυρίαρχη στην χώρα... Στην διάρκεια όμως των εχθροπραξιών σημειώθηκαν τρομερές καταστροφές, όπως για παράδειγμα η πυρπόληση της περίφημης πτολεμαϊκής βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, στην οποία σώζονταν πλήθος σοφών έργων του παρελθόντος, τα οποία δυστυχώς χάθηκαν για πάντα... Η Κλεοπάτρα είχε κατακτήσει την καρδιά του Ρωμαίου αυτοκράτορα, με τον οποίον δεν έκρυβαν καθόλου ότι ήταν ζευγάρι. Άλλωστε η βασίλισσα ήταν στην ζωή της τολμηρή και ποτέ της δεν ήθελε να λέει ψέματα στον αγαπημένο της λαό. Έτσι μεγάλη ήταν η χαρά της, αλλά και η χαρά του λαού, όταν γέννησε γιο από τον Ιούλιο Καίσαρα, που τον είπαν Καισαρίωνα. Ο Καίσαρας έφτασε μάλιστα στο σημείο να πάρει μαζί του για ένα διάστημα την Κλεοπάτρα στην Ρώμη, όπου και τη φιλοξένησε. Στην πραγματικότητα ο Ιούλιος εκτιμούσε πάρα πολύ τις ικανότητες της Κλεοπάτρας, γι’ αυτό άλλωστε και δέχτηκε την αυτονομία της Αιγύπτου, αφού έβλεπε ότι τον συνέφερε να έχει την Ελληνίδα βασίλισσα σύμμαχο και όχι σκλάβα... Μετά την δολοφονία του Ιουλίου Καίσαρα στην Ρώμη, η κατάσταση στην αυτοκρατορία έγινε ρευστή. Στα πλαίσια της πολιτικής ανωμαλίας που επικράτησε, η Κλεοπάτρα υποστήριξε το δίδυμο που ήθελε να κατακτήσει την ρωμαϊκή εξουσία, τον Οκτάβιο και τον Μάρκο Αντώνιο. Ειδικά με το δεύτερο τη συνέδεσαν πολλά κοινά πράγματα και να πώς έγινε η γνωριμία τους. Ύστερα από την επικράτησή τους, οι δύο συνεργάτες μοιράστηκαν τον αυτοκρατορικό χώρο ως εξής: ο Οκτάβιος ανέλαβε το δυτικό τμήμα με επίκεντρο την Ρώμη, ενώ ο Αντώνιος παρέμεινε στην Ανατολή, ελέγχοντας τις χώρες αυτής της περιοχής. Τότε θέλησε να γνωρίσει από κοντά την Κλεοπάτρα, η οποία με πράξεις του αποδείκνυε την πίστη και την υποστήριξή της. Πήγε λοιπόν με τον στόλο του έξω απ’ την Αλεξάνδρεια και κάλεσε την βασίλισσα να βγει και να τον προϋπαντήσει. Η Κλεοπάτρα όμως του μήνυσε ότι δεν θα βγει να τον υποδεχτεί, παρά να πάει αυτός ο ίδιος να την δει κατευθείαν στο παλάτι της! Ήταν μια συμπεριφορά που εντυπωσίασε τον Αντώνιο, ο οποίος δεν είχε συνηθίσει σε ανάλογο φέρσιμο, πόσο μάλλον από μία γυναίκα!... Έφτασε λοιπόν ο Αντώνιος στο παλάτι της Κλεοπάτρας κι εκεί έμεινε βέβαια άφωνος από την διακόσμηση του χώρου της βασίλισσας, που έδειχνε αρχοντιά και μεγαλείο, όσο και από αυτήν την ίδια, που τον υπόταξε κυριολεκτικά με τους τρόπους της και με τις απόψεις της... Ο Αντώνιος εντυπωσιάστηκε από πολλά πράγματα που σχετίζονταν με την Κλεοπάτρα. Δεν είχε σίγουρα ξαναδεί ποτέ του όχι απλά τέτοια γυναίκα, αλλά τέτοια πολύπλευρη προσωπικότητα, που να συνδυάζει τόσα χαρίσματα: τη γοητεία, τη λεπτότητα, τη διαίσθηση, τη λογική, την αυτοπεποίθηση και το δυναμισμό! Κυρίως όμως τον εντυπωσίασε η ιδέα της Ελληνίδας βασίλισσας για τη δημιουργία μιας ελληνορωμαϊκής αυτοκρατορίας, που να εξαπλώνεται από τις όχθες του Ατλαντικού ωκεανού και να φτάνει ως το Σινικό τείχος! Όπως λοιπόν ο Ιούλιος πριν προσπάθησε να προωθήσει το όραμα αυτό της Κλεοπάτρας, έτσι και ο Αντώνιος έβλεπε ως τον μεγαλύτερο στόχο της ζωής του την ένωση όλων των δυνάμεων της περιοχής αυτής. Τα γεωγραφικά όρια του νέου κράτους θα συνέδεαν την άλλοτε αυτοκρατορία του Μεγαλέξανδρου με την αυτοκρατορία της Ρώμης, με επίκεντρο τη θάλασσα του Αιγαίου!... Η Κλεοπάτρα λοιπόν είχε την δύναμη να σαγηνεύει τους μεγάλους άντρες και αυτό το έκανε αποκλειστικά μέσω της γοητείας που τους ασκούσε και του λαμπρού πνεύματός της. Η ίδια θυσίασε την ζωή της για να πραγματοποιήσει ένα όραμα: τη δημιουργία μιας μεγάλης παγκόσμιας πατρίδας, όπου θα κυριαρχούσαν οι διαχρονικές αξίες του ελληνικού πολιτισμού!... Όπως λοιπόν πιο πριν ο Ιούλιος Καίσαρας, έτσι και τώρα ο Μάρκος Αντώνιος έμεινε έκθαμβος από την ακτινοβολία αυτής της μεγάλης Ελληνίδας. Ο Αντώνιος ήταν τόσο μαγεμένος από την Κλεοπάτρα και τόσο αφοσιωμένος σ’ αυτήν, που την αποκαλούσε «βασίλισσα των βασιλισσών», μάλιστα έφτασε στο σημείο να υποσχεθεί ότι θα της χαρίσει ολόκληρη την αυτοκρατορία! Ο Αντώνιος έτσι απομακρύνθηκε από τις επιδιώξεις της Ρώμης, που ήθελε να υποτάξει όλους τους λαούς της περιοχής, για να τους εκμεταλλεύεται χωρίς κίνδυνο. Έτσι, δεν άργησε ο ίδιος ο Οκτάβιος να καταγγείλει δημόσια τον άλλοτε σύντροφό του, κατηγορώντας τον ότι «μέθυσε» από την αγάπη της Κλεοπάτρας και να ξεσηκώσει τους Ρωμαίους πολίτες κατά της Ελληνίδας βασίλισσας... Στο μεταξύ ο Αντώνιος είχε αποκτήσει τρία παιδιά από την Κλεοπάτρα, την οποία και παντρεύτηκε: τα δίδυμα Αλέξανδρο Ήλιο και Κλεοπάτρα Σελήνη, καθώς και τον μικρό Πτολεμαίο. Στα παιδιά αυτά, αλλά και στον Καισαρίωνα, που η Κλεοπάτρα είχε αποκτήσει από τον Ιούλιο Καίσαρα, οι γονείς τους μοίρασαν τον ελληνορωμαϊκό χώρο στα τέσσερα, ονομάζοντάς τα πρίγκιπες συγκεκριμένων γεωγραφικών περιοχών, πράγμα που πλέον εκνεύρισε την εξουσία στη Ρώμη, που έβλεπε στο πρόσωπο της βασίλισσας της Αιγύπτου έναν θανάσιμο κίνδυνο για τα στενά της συμφέροντα... Ο Οκτάβιος λοιπόν κήρυξε τον πόλεμο κατά της Κλεοπάτρας, με τις δύο πλευρές να ετοιμάζουν τους στόλους τους για τις ναυμαχίες που προφανώς θα έκριναν το μέλλον του κόσμου... Μετά από τρομερές ναυμαχίες, που κράτησαν πάνω από ένα έτος, ο στόλος της Κλεοπάτρας βρέθηκε σε πολύ δύσκολη θέση, στριμωγμένος από τον ρωμαϊκό στο ανατολικό Αιγαίο. Τότε ήταν που πολλοί σύμμαχοι της βασίλισσας άρχισαν να την εγκαταλείπουν, προδίδοντας τον κοινό τους αγώνα και δίνοντάς της πισώπλατες μαχαιριές την ώρα που εκείνη τους είχε απόλυτη ανάγκη... Οι δύο διάδοχοι του Ιούλιου Καίσαρα συγκρούστηκαν στην περίφημη ναυμαχία του Ακτίου, η οποία υπήρξε σημαντικότατη για την εξέλιξη της ανθρώπινης ιστορίας. Από την μια πλευρά ήταν οι Ρωμαίοι με επικεφαλής τους τον Οκτάβιο και από την άλλη οι Έλληνες, με τυπικά επικεφαλής τον Αντώνιο, ουσιαστικά όμως την Κλεοπάτρα, η οποία καθοδηγούσε απόλυτα τον Ρωμαίο σύζυγό της τόσο στην σκέψη του όσο και στις αποφάσεις του. Η σύγκρουση ήταν σκληρή: μυριάδες γενναία παλικάρια χάθηκαν στην φονική αυτή σύρραξη, στην οποία τελικά επικράτησε ο Οκτάβιος, αφού πολλοί στρατιώτες του Αντωνίου δείλιασαν και τον πρόδωσαν, αλλάζοντας στρατόπεδο. Τελικά ο Οκτάβιος με ιδιαίτερη αγριότητα κατέκαυσε τους εναπομείναντες πιστούς του Αντωνίου και της Κλεοπάτρας, χρησιμοποιώντας ένα εφιαλτικό μείγμα καυτού λαδιού και αναμμένων κλαδιών, που με δοχεία εκτόξευε κατά των αντιπάλων... Μετά την ήττα στο Άκτιο ο Αντώνιος με την Κλεοπάτρα επέστρεψαν στην Αλεξάνδρεια. Ήταν πια θέμα χρόνου να εισβάλει ο Οκτάβιος. Και πράγματι ο Οκτάβιος έρχονταν με απειλητικές διαθέσεις, ορκισμένος να τελειώνει πια οριστικά με το ενοχλητικό αυτό δίδυμο!... Στα ανοιχτά της Αλεξάνδρειας αρχικά η αντίσταση των αντρών του Αντωνίου ήταν ηρωική, σιγά-σιγά όμως άρχισε κι εδώ η προδοσία. Μην αντέχοντας πια τις κακουχίες και θεωρώντας την μάχη χαμένη οι Έλληνες που αντιστέκονταν άρχισαν να παραδίδονται ένας-ένας στον εχθρό... Ο Αντώνιος έμεινε πια ολομόναχος να υπερασπίζεται μια εντελώς χαμένη υπόθεση... Τότε ο Αντώνιος υποχώρησε και πέρασε στην ξηρά, όπου και παίχτηκε η τελευταία πράξη του συγκλονιστικού δράματος. Η Κλεοπάτρα, για να σωθεί από την μανία του Οκταβίου, είχε διαδώσει ότι αυτοκτόνησε, στην πραγματικότητα όμως είχε κρυφτεί στο κρησφύγετό της, που δεν ήταν παρά ένας τάφος, που τον είχε χτίσει παλαιότερα η ίδια. Ο Αντώνιος πίστεψε τις διαδώσεις, η απελπισία τον κυρίευσε και έχασε κάθε ενδιαφέρον για τη ζωή... Πήρε λοιπόν αμέσως το ξίφος του και το έμπηξε με δύναμη στην κοιλιά του!... Η Κλεοπάτρα, με το που έμαθε για την αυτοκτονία του αγαπημένου της, ζήτησε να της τον φέρουν χωρίς καθυστέρηση στον τάφο-κρησφύγετό της. Όμως ο Αντώνιος δεν είχε ξεψυχήσει ακόμα και ήταν ακόμα ζωντανός, όταν τον πήγαν στην Κλεοπάτρα. Η Ελληνίδα βασίλισσα βρίσκονταν στον πάνω όροφο του τάφου, όταν της έφεραν τον Αντώνιο. Πέταξε τότε σχοινιά από το παράθυρο για να της ανεβάσουν τον Αντώνιο, ο οποίος μισοπεθαμένος και μες στα αίματα σπαρταρούσε... Ο Αντώνιος ζούσε πια την επιθανάτια αγωνία του και, με τις λίγες δυνάμεις που του είχαν πια απομείνει, σέρνονταν στα τοιχώματα, σηκώνοντας τα χέρια προς τα πάνω... Με το που τον ανέβασαν, η Κλεοπάτρα έπεσε στην αγκαλιά του και έσκισε μπροστά του τα ρούχα της, βάφοντας το σώμα και το πρόσωπό της με το αίμα του!... Ο Αντώνιος προσπάθησε να της δώσει κουράγιο και παρηγοριά, μα δεν άντεξε πολύ: πέθανε, υποκύπτοντας στο βαθύ του τραύμα... Μετά απ’ αυτά τα τραγικά, η βασίλισσα της Αιγύπτου παραδόθηκε στον Οκτάβιο, που είχε πια κατακτήσει την περιοχή. Του ζήτησε να θάψει με βασιλικές τιμές τον αγαπημένο της, κάτι που έγινε. Ύστερα, κι ενώ ο Οκτάβιος διέταξε την μεταφορά της στη Ρώμη για να δικαστεί και να τιμωρηθεί, η Κλεοπάτρα έπαιξε την τελευταία πράξη της τραγωδίας: ντύθηκε με τα πιο πολυτελή της ρούχα. Φόρεσε πρώτα τα εντυπωσιακά της κοσμήματα από ατόφιο χρυσάφι και τελευταία το πανέμορφο στέμμα, που η θεά Ίσιδα είχε χαρίσει στην πρώτη βασίλισσα της Αιγύπτου. Ζήτησε σαν τελευταία χάρη, πριν πάει στη Ρώμη, να παραθέσει ένα πλούσιο δείπνο, το τελευταίο της σαν βασίλισσα. Ο Οκτάβιος δέχτηκε και η επιθυμία της εκτελέστηκε. Μετά το δείπνο η Κλεοπάτρα ξάπλωσε στο ολόχρυσο κρεβάτι της, πίνοντας ένα ποτό που περιείχε δηλητήριο. Το ισχυρό αυτό φαρμάκι προέρχονταν από μικρά φιδάκια που ζούσαν μόνο στην Αίγυπτο. Σε ένα τέταρτο η καρδιά της μεγάλης βασίλισσας σταμάτησε να χτυπά. Μαζί της αυτοκτόνησαν όλες οι πιστές της υπηρέτριες... Όταν οι στρατιώτες του Οκταβίου παραβίασαν την πόρτα του δωματίου της, ανήσυχοι γιατί αργούσε να βγει, έμειναν έκπληκτοι από το θέαμα: η Κλεοπάτρα, σαν πραγματική θεά, ήταν ξαπλωμένη γαλήνια στο κρεβάτι της και γύρω-γύρω οι πανέμορφες υπηρέτριές της αγκαλιασμένες για τελευταία φορά, περνούσαν μαζί της στην αθανασία...