29.7.2020
Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη
Τον Μάρτιο του 2020 η πανδημία του COVID-19 (κοροναϊού) έφτανε στο αποκορύφωμά της. Η ανθρωπότητα έμπαινε βίαια σε μια καινούρια εποχή. Περιοριστικά μέτρα, σε παγκόσμια κλίμακα, που ο πλανήτης είχε να ζήσει πολλές δεκαετίες, έμπαιναν σε εφαρμογή. Το ίδιο, και οι σχεδιασμοί για το μέλλον· ο κοροναϊός ήρθε για να μείνει, αλλάζοντας άρδην τα μέχρι πρότινος κοινωνικά, και όχι μόνο, δεδομένα...
Εκείνη ακριβώς την περίοδο, ο Μπιλ Γκέιτς (Bill Gates, 1955-) της Microsoft, με μια σειρά δημοσίων παρεμβάσεών του -άρθρα, συνεντεύξεις-, έθεσε τις προτεραιότητες αυτής της Νέας Εποχής. Ποιος μπορεί να ξεχάσει τη δραματικού χαρακτήρα προειδοποίηση που απηύθυνε το 2015 σε δημόσια εκδήλωση του περίφημου TED, της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης που κάνει συνέδρια με σκοπό “τη διάδοση ιδεών που αξίζουν”, όπως ισχυρίζεται; Τότε, μια πενταετία σχεδόν πριν το ξέσπασμα της πανδημίας του COVID-19, ο Γκέιτς είχε μιλήσει με σαφήνεια για τον παγκόσμιο κίνδυνο που ελλοχεύει απ' τα μικρόβια: ίσως δεν χρειαστεί ένας θερμοπυρηνικός πόλεμος για την καταστροφή της ανθρωπότητας, ίσως ένας ιός μπορεί να το κάνει αυτό καλύτερα, ήταν το κεντρικό συμπέρασμα που έβγαινε από την ομιλία του Γκέιτς στο TED! [η ομιλία αυτή υπάρχει ολόκληρη στο βιβλίο του γράφοντος “COVID-19, η επόμενη μέρα”, εκδόσεις “Ελληνική Άνοδος”, 2020, https://www.emystras.com/publications].
Τον Μάρτιο του 2020, εν μέσω πλανητικής πανδημίας πλέον, ο Μπιλ Γκέιτς έδωσε μία συνέντευξη στο γνωστό στον διαδικτυακό χώρο της υφηλίου Ask Me Anything (AMA) – Reddit, όπου αναφέρθηκε στην πιθανότητα επιβολής ενός “ψηφιακού πιστοποιητικού” για κάθε άνθρωπο, στην προσπάθεια καταπολέμησης και μη διάδοσης του COVID-19. Είπε συγκεκριμένα ο Γκέιτς τα εξής: “Σίγουρα χρειαζόμαστε νερό πόσιμο, παροχή ενέργειας και δυνατότητα πρόσβασης στο διαδίκτυο. Η αλυσίδα παραγωγής για κρίσιμα υλικά πρέπει να διατηρηθεί. Πολλές είναι οι χώρες που ακόμη εξετάζουν τι πρέπει να μείνει ανοιχτό και τι όχι. Τα κράτη ακόμη σκέφτονται τι πρέπει να μείνει ανοιχτό και τι όχι. Εν τέλει, θα πρέπει να έχουμε ψηφιακά πιστοποιητικά, προκειμένου να δείξουμε ποιος έχει αναρρώσει από τον ιό, ποιος έχει εξεταστεί πρόσφατα και όταν έχουμε το εμβόλιο, ποιος το έχει κάνει”.
Όπως κάθε τι το εντελώς καινούριο και πρωτόγνωρο, έτσι και η ιδέα περί ενός “ψηφιακού πιστοποιητικού” για την προστασία μας από τον κοροναϊό προκάλεσε τις εύλογες απορίες πολλών, ακόμη και ανησυχίες και αντιδράσεις. Αντιρρήσεις προέκυψαν από μια μερίδα ανθρώπων, οι οποίοι υπέθεσαν ότι, εφ' όσον το “ψηφιακό πιστοποιητικό” θα είναι ενσωματωμένο στον ανθρώπινο οργανισμό, αυτό σημαίνει πως πρόκειται για το περίφημο αποκαλυπτικό “χάραγμα” (ή “σφράγισμα του Αντιχρίστου”).
Βέβαια, ο Μπιλ Γκέιτς δεν συγκεκριμενοποίησε το πώς σκέφτεται την εφαρμογή του “ψηφιακού πιστοποιητικού”. Για παράδειγμα, θα μπορούσε αυτό να μην είναι τελικά ένα μικροτσίπ που θα εμφυτευτεί στο ανθρώπινο σώμα, αλλά μία απλή καταγραφή στο σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης, όπου θα αναγράφεται η ένδειξη εάν κάποιος έχει κάνει ή όχι το εμβόλιο κατά του COVID-19 (όταν, τέλος πάντων, αυτό θα έρθει). Συνεπώς, το πεδίο ερμηνειών δεν είναι στην πραγματικότητα στενό.
Στην Κίνα, για παράδειγμα, ξεκίνησε ήδη η θέσπιση ενός συστήματος εντοπισμού, που λειτουργεί μέσω ενός ψηφιακού barcode -της “έξυπνης” τεχνολογίας ταυτοποίησης μέσω ραδιοσυχνοτήτων (RFID)- στο τηλέφωνο του ατόμου. Η εν λόγω εφαρμογή βοηθάει στον άμεσο και μόνιμο εντοπισμό κρουσμάτων κοροναϊού και βασίζεται στη “βαθμολογία” του κατόχου του κινητού ανάλογα με το πόσο αλκοόλ πίνει, πόσο αθλείται ή πόσες ώρες τη μέρα κοιμάται. Από το σύνολο αυτών των καταγεγραμμένων πληροφοριών το σύστημα εντοπισμού αποφαίνεται αν το πρόσωπο αυτό είναι “υγειονομικά ασφαλές”, προκειμένου να μπορεί να ταξιδέψει, να εργαστεί, να μπει σε κτίριο ή μέσο μεταφοράς και, γενικά, να μπορεί... να υπάρχει.
Εδώ αξίζει να κάνουμε μία παρένθεση, αναφέροντας τον επίσημο ορισμό του barcode (που στα ελληνικά αποδίδεται ως “ραβδωτός κώδικας” ή ως “γραμμωτός κώδικας”), όπως τον περιέγραψε ο Αλέξανδρος Παππάς, μηχανικός πληροφορικής, στις 31 Ιανουαρίου 2016: έτσι ονομάζεται η εφαρμογή οπτικής αναγνώρισης, η οποία αποτελείται από ένα σύνολο παράλληλων ανισόπαχων γραμμών και περιέχει πληροφορίες που αφορούν στο προϊόν στο οποίο αναγράφεται. Ήδη εδώ και αρκετά πλέον χρόνια, η χρήση του barcode είναι ευρεία, αφού κάθε νόμιμο και ελεγμένο προϊόν -από συσκευασμένες τροφές σε σούπερ μάρκετ, ηλεκτρικές συσκευές σε καταστήματα τεχνολογίας, έως βιβλία, εφημερίδες και περιοδικά- σκανάρεται με το ειδικό μηχάνημα ανάγνωσης του ραβδωτού κώδικα ή, εάν αυτό δεν είναι εφικτό, εισάγεται μέσω πληκτρολόγησης ο αριθμός που αντιστοιχεί σε αυτόν.
Το σύστημα εντοπισμού μέσω ψηφιακού barcode που ήδη έκανε την εμφάνισή του στην Κίνα λειτουργεί με λογική παρόμοια με εκείνη στα φανάρια των δρόμων: όταν ανάβει το κόκκινο, τότε το συγκεκριμένο άτομο θεωρείται τουλάχιστον επίφοβο, ως φορέας δηλαδή του κοροναϊού. Αντίθετα, όταν η ένδειξη είναι πράσινη, τότε το άτομο αυτό μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα, να μπει σε κλειστό χώρο κτλ. Φυσικά, οι πληροφορίες που περιέχονται στο σύστημα αυτό βασίζονται εν μέρει και στο ταξιδιωτικό ιστορικό του ατόμου· εάν π.χ. το άτομο πήγε σε μια επικίνδυνη περιοχή της Κίνας (με πολλά κρούσματα κοροναϊού), τότε αυτόματα το ψηφιακό barcode αλλάζει χρώμα και κοκκινίζει.
Τη θεσμοθέτηση μιας οριστικής εκδοχής του συστήματος ψηφιακού barcode πρότεινε η τοπική κυβέρνηση της πολιτείας Χανγκ Ζου, στην κινεζική επαρχία Ζετζιάνγκ (νοτιοδυτικά της Σανγκάης). Η σχετική πρόταση περιλαμβάνει και το να δίνεται στους πολίτες το λεγόμενο “υγειονομικό σκορ”, που προβλέπεται να είναι μόνιμου χαρακτήρα: αυτό θα αποτελεί άθροισμα πολλών παραγόντων, ανάμεσα στους οποίους ηλεκτρονικά ιατρικά αρχεία, αποτελέσματα εξετάσεων, αλλά και οι γενικότερες επιλογές του τρόπου ζωής. Το εν λόγω σύστημα θα διαθέτει ειδικό screenshot, όπου θα μπορεί ο ελεγκτής να βλέπει αν μειώνεται ή αυξάνεται το “υγειονομικό σκορ”, ανάλογα με τις επιδόσεις του ατόμου. Κατ' αυτόν τον τρόπο, ο πολίτης θα βρίσκεται υπό μία συνεχή επίβλεψη, που υποτίθεται θα εμποδίζει, ανάμεσα σε πολλά άλλα, την επικινδυνότητα από την εξάπλωση ιών.
Υπάρχει διάχυτος σε πολλούς ο φόβος, ότι το “ψηφιακό πιστοποιητικό” θα περιέχεται -σε ρευστοποιημένη μορφή που θα εξαπλώνεται ραγδαία στους ανθρώπινους ιστούς και τα κόκαλα- στο περιβόητο εμβόλιο κατά του κοροναϊού που βρίσκεται πλέον στα σκαριά. Ήδη ο Μπιλ Γκέιτς, με επιστολή του προς τον πρόεδρο της Νότιας Κορέας, Μουν Τζάε-Ιν, στα τέλη Ιουλίου του 2020, τόνισε πως επιδιώκει τη στενή συνεργασία του με τη Σεούλ, ώστε έως τον Ιούνιο του 2021 να έχει παραχθεί το εμβόλιο κατά του COVID-19. Μάλιστα το γνωστό πρακτορείο ειδήσεων Bloomberg έκανε γνωστό ότι η νοτιοκορεατική εταιρεία “Bioscience”, που χρηματοδοτείται από το ίδρυμα του Γκέιτς, είναι σε θέση μέσα στα εξειδικευμένα εργαστήριά της να παραγάγει ακόμη και 200 εκατομμύρια εμβόλια έως τα μέσα της επόμενης χρονιάς. Θα πρόκειται για ένα σχέδιο-μαμούθ, το οποίο αναμένεται να αποκορυφωθεί τα επόμενα χρόνια (και πάντως έως τα μέσα της δεκαετίας του 2020), με μαζικό εμβολιασμό όλου του παγκόσμιου πληθυσμού.
Όποιος δεν εμβολιάζεται, λοιπόν, θα είναι κοινωνικά απόβλητος; Αυτό ισχυρίζονται συντηρητικοί κύκλοι ανά τον πλανήτη, θεωρώντας ότι το εμβόλιο κατά του κοροναϊού στην πραγματικότητα θα εμφυτεύει στον άνθρωπο έναν ηλεκτρονικό κοριό παρακολούθησης και ελέγχου της ζωής του. Οπότε, ατομική ελευθερία -αλλά και προσωπικά δεδομένα- τέλος. Ακόμη πιο ακραία είναι η εκδοχή κάποιων υπερσυντηρητικών, σύμφωνα με την οποία τελικός σκοπός του Γκέιτς είναι η εξολόθρευση του 1/3 του παγκόσμιου πληθυσμού, έτσι ώστε να μειωθεί το πρόβλημα του υπερπληθυσμού στον πλανήτη! Οι άνθρωποι αυτοί κατηγορούν τον Γκέιτς ότι δεν είναι καθόλου φιλάνθρωπος, όπως θέλει να εμφανίζεται, αλλά κερδοσκόπος: θέλει, δηλαδή, να αντλήσει κέρδη από την πανδημία, πλουτίζοντας ακόμη περισσότερο μέσω της πώλησης εκατοντάδων εκατομμυρίων, ίσως και δισεκατομμυρίων, εμβολίων σε παγκόσμια κλίμακα.
Ο Ρόρι Σμιθ, διευθυντής έρευνας στο δίκτυο μέσων ενημέρωσης First Draft (που εκπονεί προγράμματα κατά της παραπληροφόρησης) υπερασπίστηκε δημόσια τον Μπιλ Γκέιτς, με δηλώσεις του στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων. Είπε λοιπόν ο Σμιθ, αναφερόμενος στις κατηγορίες που εκτοξεύθηκαν εναντίον του Γκέιτς, ανάμεσα σε άλλα τα εξής: “Αυτές οι θεωρίες μπορούν να μειώσουν την εμπιστοσύνη των ανθρώπων στους οργανισμούς υγείας και να μειώσουν τα ποσοστά εμβολιασμού, και αυτό είναι ανησυχητικό”. Το δίκτυο First Draft προσπαθεί να αποδείξει ότι σε τελική ανάλυση ο Γκέιτς έγινε ο αποδιοπομπαίος τράγος μιας κρίσης που αποτελεί διασταύρωση της τεχνολογίας και της ιατρικής επιστήμης, ενώ επίσης ρόλο σε όλα αυτά παίζει σίγουρα και το γεγονός ότι ο ιδρυτής της Microsoft επέκρινε την κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ για τους χειρισμούς της...
Υπάρχει, λοιπόν, σε λειτουργία μία ολόκληρη εκστρατεία υπεράσπισης του Μπιλ Γκέιτς από την “παραπληροφόρηση” που τον στοχοποιεί -μεταξύ άλλων- ως κατασκευαστή δηλητηριασμένων εμβολίων που προξένησαν παράλυση σε εκατοντάδες χιλιάδες παιδιά στην Αφρική, ως τον αόρατο (αλλά πραγματικό) ιδιοκτήτη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, ακόμη και ως δημιουργό του κοροναϊού! Σύμφωνα με τον Ρόρι Σμιθ: “Το γεγονός δεν προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι ενσαρκώνει από πολλές απόψεις τη δημόσια υγεία με τα προγράμματα που έχει αναπτύξει σε όλον τον κόσμο”. Για να καταλήξει: “Ο Γκέιτς είναι ένα είδος κούκλας βουντού, πάνω στην οποία οι παντός είδους συνωμοσιολόγοι καρφώνουν -εν είδει βελονών- τις διάφορες θεωρίες τους”.