11.1.2016
Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη
Πέθανε ανήμερα των Φώτων του 2016, νωρίς τα ξημερώματα, μία από τις πλέον αμφιλεγόμενες φιγούρες του σύγχρονου νεώτερου αθλητισμού (και όχι μόνο): ο πλέον μεγαλοπαράγοντας, πρόεδρος της ΑΕΚ κτλ., Μάκης Ψωμιάδης. Με τον βίο και την πολιτεία του ο Μάκης Ψωμιάδης απέκτησε κυρίως φανατικούς εχθρούς, αλλά και αρκετούς φίλους και θαυμαστές, που «έπιναν νερό» στο όνομά του και κυριολεκτικά τον λάτρευαν! Τώρα όμως, που ο γήινος βίος του Μάκη Ψωμιάδη ολοκληρώθηκε, πρέπει να δούμε την προσωπικότητά του με πιο αντικειμενικά κριτήρια και ψύχραιμα, μακριά από τις οξύνσεις που προκαλεί η στιγμή…
Ο Μάκης Ψωμιάδης πέθανε σε ηλικία 67 ετών. Είχε γεννηθεί τον Δεκέμβριο του 1948 στην Καβάλα και ο πατέρας του ήταν ιερέας. Το βαφτιστικό του όνομα ήταν Χρυσόστομος και από αυτό βγήκε το χαϊδευτικό Μάκης. Από πολύ νεαρή ηλικία το όνομά του απασχόλησε διάφορους κύκλους (π.χ. δημοσιογραφικούς), ενώ ο ίδιος ισχυριζόταν ότι ασχολείται με την επιχειρηματικότητα. Το μόνο βέβαιο πάντως είναι ότι από τα νεανικά του χρόνια και έως το τέλος της ζωής του απασχολούσε τις ελληνικές Αρχές…
Γνωστός ως «Αγαπούλας», έκανε την πρώτη του εμφάνιση στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων το 1975, στη διάρκεια της δίκης των δικτατόρων της επταετίας. Τότε, ο Ιωάννης Κοντός, μάρτυρας κατηγορίας στη δίκη, κατήγγειλε ότι μεταξύ των βασανιστών του ΕΑΤ-ΕΣΑ υπήρχε ένας νεαρός ψευτοϊερέας, που παρουσιαζόταν με το όνομα «Πολύκαρπος Ψυχογιός». Επρόκειτο όμως, όπως καταγγέλθηκε, για τον ίδιο τον Μάκη Ψωμιάδη, για τον οποίο μάλιστα ο βασανιστής της χούντας Μιχάλης Πέτρου αναγκάστηκε να ομολογήσει τα εξής: «Δεν ήταν παπάς, αλλά ψευτοπαπάς. Γιος ιερέα. Χρησιμοποιούσε τα ράσα του πατέρα του, για να μεταμφιέζεται. Ξέρω ακριβώς το όνομα, τη διεύθυνση και το τηλέφωνό του»…
Ο Μάκης Ψωμιάδης δικαιολόγησε τις εμφανίσεις του στον ΕΑΤ-ΕΣΑ, λέγοντας ότι εκεί εργάζονταν κάποιοι φίλοι του (Σπανός, Θανόπουλος), ενώ μία επίσκεψη που έκανε ανήμερα του Πάσχα του 1973 την απέδωσε στον… οβελία! Ότι πήγε δηλ. στο κτίριο της φοβερής και τρομερής τότε στρατονομίας, για να σουβλίσει αρνί και να γιορτάσει την Ανάσταση!... Πάντως, οι εφημερίδες της Μεταπολίτευσης αποκάλεσαν τότε τον Ψωμιάδη ως «τραμπούκο, χουντικό, παιδοβούβαλο που τρομοκρατεί και χτυπά μάρτυρες κατηγορίας της χούντας».
Άλλες φορές που ο Ψωμιάδης απασχόλησε τα ΜΜΕ ήταν όταν (κάπου στις αρχές της δεκαετίας του 1980) κατηγορήθηκε για την απαγωγή του μικροεφοπλιστή Νίκου Σεχόπουλου, ενώ το 1987 τον καταζητούσε η ίδια η «Ιντερπόλ», λόγω κατηγορίας εναντίον του ότι είχε αγοράσει 165 κιλά χρυσού, χρησιμοποιώντας ακάλυπτες επιταγές! Μάλιστα, στην περίπτωση Σεχόπουλου λέγεται ότι ο «Αγαπούλας» κατάφερε να αποσπάσει από τον μικροεφοπλιστή ολόκληρη εξαώροφη πολυκατοικία στην οδό Ιπποκράτους των Αθηνών. Όμως για τις δύο αυτές υποθέσεις, ο Μάκης Ψωμιάδης τελικά αθωώθηκε από τη δικαιοσύνη…
Ο Ψωμιάδης έγινε πασίγνωστος, όταν την περίοδο 1988-1989 ανέλαβε την προεδρία της μπασκετικής ΑΕΚ. Υποσχέθηκε εξ αρχής πολλά πράγματα, όπως π.χ. ότι θα φέρει στην ομάδα τον… Άρβιντας Σαμπόνις, το περίφημο «θαύμα της φύσης», που τότε ήταν ο σπουδαιότερος Σοβιετικός καλαθοσφαιριστής! Βέβαια ο Σαμπόνις δεν ήρθε ποτέ στην Ελλάδα, όμως ο Ψωμιάδης κατάφερε να δημιουργήσει μία καλή και ανταγωνιστική ομάδα μπάσκετ, με ιδιαίτερα καλές εμφανίσεις και αποτελέσματα σε Ελλάδα και Ευρώπη, αλλά και με ένα σύνολο αρκετά καλών καλαθοσφαιριστών. Για παράδειγμα, έφερε στην Ελλάδα τον μεγάλο Αμερικανό παίκτη Ντάνι Βρέινς, ενώ κατόρθωσε να πάρει στην ΑΕΚ το μεγαλύτερο τότε ταλέντο του ελληνικού μπάσκετ, τον Νάσο Γαλακτερό!...
Εκείνη την περίοδο της πρώτης επαφής του με το ελληνικό μπάσκετ συνέβη ένα παράξενο γεγονός. Ένας άνθρωπος της μαφίας της νύχτας, με το ψευδώνυμο «Ολλανδός», μαχαίρωσε και πυροβόλησε τον Μάκη Ψωμιάδη έξω από την «Αίγλη» του Ζαππείου! Ο Ψωμιάδης μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο, από όπου… το έσκασε, επειδή εκκρεμούσαν σε βάρος του εντάλματα σύλληψης! Τελικά, η ενασχόλησή του με τη μπασκετική ΑΕΚ συνεχίστηκε, παρ’ όλα αυτά τα σκάνδαλα, ίσως και επειδή εκείνη την εποχή, εν έτει 1989, η παντοκρατορία του αυτοδύναμου ΠΑΣΟΚ πλησίαζε στο τέλος της…
Η αρχή του τέλους του στα μπασκετικά δρώμενα της ΑΕΚ ήταν η καταγγελία του Αμερικανού αθλητή Ντάνι Βρέινς ότι… ο Ψωμιάδης είχε απαγάγει το παιδί του, προκειμένου έτσι να τον πιέσει για να μην ζητήσει το ποσό που του όφειλε η ομάδα! Το περιστατικό αυτό τον οδήγησε σιγά-σιγά στην έξοδο από την προεδρία της μπασκετικής ΑΕΚ, ενώ οι Αρχές ξεκίνησαν εναντίον του ένα αμείλικτο κυνηγητό, το οποίο κράτησε χρόνια. Σε τελική ανάλυση, η μπασκετική ΑΕΚ είχε την τύχη του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού: όπως συνέβη με τον δεύτερο, εξαιτίας του Γιώργου Κοσκωτά, έτσι και η πρώτη γνώρισε μία πρωτοφανή κρίση και αποσύνθεση, με τη διοίκηση να πνίγεται στα χρέη… Ο Μάκης Ψωμιάδης κατέστη στη συνείδηση πολλών οπαδών της ΑΕΚ κάτι σαν ο αντίστοιχος «Κοσκωτάς» της πολυαγαπημένης ομάδας τους…
Στις αρχές της δεκαετίας του 1990 ο Μάκης Ψωμιάδης κατηγορήθηκε για λαθρεμπόριο χρυσού. Η τότε Διοικητική Υπηρεσία Τελωνειακών Ερευνών (το μετέπειτα ΣΔΟΕ) είχε πληροφορίες ότι ομάδα ατόμων υπό τον Μάκη Ψωμιάδη αγοράζει και πουλάει λαθραία χρυσό. Οι Αρχές έκαναν έφοδο σε ένα από τα διαμερίσματα του Ψωμιάδη, αλλά τελικά εκεί βρήκαν όχι χρυσάφι, αλλά… μερικά δέρματα αλεπούς (λαθραία κι αυτά, ασφαλώς)! Λίγο αργότερα όμως ο Ψωμιάδης, που ήταν φυγόδικος και κρυβόταν, καταδικάστηκε ερήμην σε φυλάκιση δύο ετών για «υπεξαίρεση αντικειμένου ιδιαίτερα μεγάλης αξίας και πλαστογραφία μετά χρήσεως». Επίσης, κατηγορήθηκε για «συμμετοχή σε κύκλωμα λαθρεμπορίας και πώλησης χρυσού, παράνομη εξαγωγή συναλλάγματος και λαθρεμπόριο βίντεο»…
Το 1995 ο Μάκης Ψωμιάδης εκδίδει μία νέα εφημερίδα, «Το Όνομα». Ένα δημοσίευμα όμως της εφημερίδας (15 Ιανουαρίου 1996), που κατηγορεί τον τότε υπουργό περιβάλλοντος, χωροταξίας και δημοσίων έργων Κώστα Λαλιώτη ότι δωροδοκήθηκε από γερμανική εταιρεία με το ποσό των 4,5 δις δραχμών για να πάρουν οι Γερμανοί το νέο αεροδρόμιο στα Σπάτα, προκαλεί την οργίλη αντίδραση του υπουργού. Ο Λαλιώτης απαντά ότι το έγγραφο που δημοσίευσε η εφημερίδα -και το οποίο υποτίθεται ότι αποδείκνυε τη δωροδοκία- είναι πλαστό. Ξεκινά μία μεγάλη δίκη, ώσπου τελικά τον Ιούνιο του 2001 αποδείχθηκε ότι το έγγραφο ήταν όντως πλαστό! Ο Λαλιώτης δικαιώθηκε, ενώ ο Ψωμιάδης καταδικάστηκε σε πολλά χρόνια φυλάκιση. Η εφημερίδα «Το Όνομα» ήταν ήδη παρελθόν…
Πάντως, την εποχή της καταδίκης του ο Ψωμιάδης είχε επανέλθει στην ΑΕΚ, αυτή τη φορά ως πρόεδρος της ΠΑΕ. Παρέμεινε σ’ αυτό το πόστο από το 2001 έως το 2003. Για μια ακόμη φορά κατηγορήθηκε ότι «βούλιαξε» οικονομικά την ομάδα, η οποία πράγματι το 2004 απειλήθηκε με χρεοκοπία. Τελικά χρεοκόπησε εννιά χρόνια αργότερα (2013) και υποβιβάστηκε στη Γ΄ εθνική κατηγορία… Όμως επί ημερών Ψωμιάδη, η ποδοσφαιρική ΑΕΚ είχε μία πολύ σπουδαία ομάδα, αφού σ’ αυτήν έπαιξαν τότε μερικοί από τους καλύτερους Έλληνες ποδοσφαιριστές, που ήταν και η «ραχοκοκαλιά» της εθνικής Ελλάδας που κατέκτησε το ευρωπαϊκό τρόπαιο το 2004 στην Πορτογαλία (Ζαγοράκης, Τσιάρτας, Κατσουράνης κ.ά.).
Αργότερα ο «Αγαπούλας» ασχολήθηκε και με άλλες ομάδες (Ακράτητος, Εθνικός, Καβάλα), αλλά το 2011 βρέθηκε μπλεγμένος στο σκάνδαλο των «στημένων» παιχνιδιών. Ξεκινούσε έτσι άλλη μία περιπέτειά του με τις Αρχές και τη δικαιοσύνη… Σε βάρος του και πάλι εκκρεμούσαν πολλές κατηγορίες, τόσο εγχώριες όσο και από την «Ιντερπόλ», ενώ ο Ψωμιάδης διέφυγε στο εξωτερικό και φυγοδικούσε. Οι εναντίον του κατηγορίες: για λαθρεμπορία χρυσού, απαγωγές, συκοφαντία, «στημένους» αγώνες κτλ. Τον Απρίλιο του 2014 καταδικάστηκε σε δεκαετή φυλάκιση, ως ένοχος υπεξαίρεσης από τα ταμεία της ΠΑΕ ΑΕΚ του ποσού των 21,5 εκατομμυρίων ευρώ. Ο Ψωμιάδης όμως είχε ήδη συλληφθεί στα Σκόπια, στις 9 Νοεμβρίου 2011, μετά από διεθνές ένταλμα σύλληψης που είχε εκδοθεί εναντίον του. Παρέμεινε κάμποσο καιρό στις φυλακές της ΠΓΔΜ, ώσπου μετά μεταφέρθηκε στα ελληνικά δεσμωτήρια. Αποφυλακίστηκε μόλις τον Αύγουστο του 2015, λίγους μήνες προ του θανάτου του…