top of page
  • Εικόνα συγγραφέα.

Πάμπλο Πικάσο: το έργο

16.10.2020

Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη


Ένας από τους διασημότερους ζωγράφους, σε παγκόσμιο μάλιστα επίπεδο, υπήρξε ο Ισπανός καλλιτέχνης Πάμπλο Πικάσο (1881-1973). Ήταν επίσης γλύπτης, ποιητής, δραματουργός και σκηνογράφος. Έζησε μία μάλλον ταραγμένη ζωή· γεννημένος στη Μάλαγα, έγινε από νέος μέλος του κομμουνιστικού κόμματος και κυνηγήθηκε από το καθεστώς του Φράνκο. Ο θάνατος τον βρήκε στη Γαλλία, όπου ήταν εγκατεστημένος από χρόνια...

Αν και ξεκίνησε τη ζωγραφική του τέχνη από πολύ παραδοσιακές θέσεις (με αξιόλογους πίνακες), εν τούτοις γρήγορα άρχισε να περνάει από τη μια φάση στην άλλη: κατέληξε να γίνει ο κυριότερος εκφραστής του λεγόμενου “κυβισμού”, ενώ επηρεάστηκε έντονα από το κίνημα του υπερρεαλισμού που κυριαρχούσε στη δεκαετία του 1920. Λάτρης του γυναικείου φύλου, νυμφεύθηκε τη Ρωσίδα χορεύτρια Όλγα Κοκλόβα, ενώ αργότερα -σε ηλικία 79 ετών- πραγματοποίησε γάμο με την 34χρονη Ζακλίν Ροκ, μοντέλο απ' τη Γαλλία.

Ο αντιπροσωπευτικότερος πίνακάς του, και παράλληλα ο πιο διάσημος, είναι η “Γκερνίκα” (ή “Γκουέρνικα”), που κατά τους κριτικούς της τέχνης περιγράφει την απανθρωπιά, τη βιαιότητα και την απόγνωση του πολέμου. Ο Πικάσο εμπνεύστηκε το έργο από τον βομβαρδισμό της ομώνυμης πόλης των Βάσκων, στη διάρκεια του ισπανικού εμφυλίου πολέμου, όπου το 70% της πόλης ισοπεδώθηκε και 1.650 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους... Το έργο ολοκληρώθηκε στις 3 Ιουνίου 1937.

Σ' αυτόν ακριβώς τον πίνακα αντανακλάται ολόκληρη η νοοτροπία του Πικάσο, που επικράτησε στα έργα του, τουλάχιστον από ένα χρονικό σημείο και έπειτα. Δεν είναι δε, καθόλου τυχαίο ότι όταν πρωτοεμφανίστηκε το έργο, οι αντιδράσεις κοινού και ειδικών ήταν αρνητικές. Για παράδειγμα, ο Βάσκος τοιχογράφος Χοσέ Μαρία Ουτσενάι δήλωσε τότε τα εξής: “Για έργο τέχνης είναι ένα από τα φτωχότερα της παγκόσμιας παραγωγής... Πρόκειται για πορνογραφία 7x3”! Επίσης, ένα γερμανικό έντυπο είχε γράψει ότι “πρόκειται για σύμφυρμα από ανθρώπινα μέλη που θα μπορούσε να είχε ζωγραφίσει τετράχρονος”! Τέλος, ο ιστορικός και κριτικός της τέχνης Κάρλο Αργκάν παρατήρησε τα ακόλουθα: “Η αφαίρεση του χρώματος και του ανάγλυφου αποτελεί διακοπή της σχέσης του ανθρώπου με τον κόσμο... Όταν διακόπτεται, δεν υπάρχει πια η φύση ή η ζωή”...

Πράγματι, εάν δει κανείς τον πίνακα θα διακρίνει μία απέραντη φρίκη, σαν μέσα σε εφιάλτη: τέσσερις γυναίκες ουρλιάζουν κρατώντας νεκρά μωρά, ενώ διάσπαρτα πέρα δώθε βρίσκονται διαμελισμένα ανθρώπινα μέλη... Κεντρικές μορφές του έργου είναι ένας ταύρος (αγαπημένο ζώο του Πικάσο) και ένα διαμελισμένο άλογο. Εν τούτοις, σήμερα η “Γκερνίκα” θεωρείται κλασικό έργο και ο δημιουργός της... μεγαλοφυΐα!

Από εκεί και πέρα, ο Πικάσο ακολούθησε την πορεία η οποία “σφράγισε” την περίφημη “μοντέρνα τέχνη”. Αφηρημένα νοήματα, εκτρωματικές εικόνες, θολά τοπία και άλλα ανάλογα χαρακτηρίζουν πλέον τα έργα καλλιτεχνών, που θεωρούνται “αριστουργήματα” και γίνονται αντικείμενα θαυμασμού απ' την “καλή κοινωνία” και τους λεγόμενους “ειδήμονες”! Καμία σχέση με το κάλλος και την αισθητική των πινάκων που ανέδειξε η κλασική ζωγραφική, που κατανοεί και αρέσει ο κάθε άνθρωπος και που γεμίζουν την ανθρώπινη ψυχή με ωραία αισθήματα...

Έτσι, συχνά στο έργο του Πικάσο συναντούμε αποκρουστικές μορφές ζώων, όπως για παράδειγμα στον πίνακα “Νεκρή φύση με κεφάλι ταύρου” (1938). Πρόκειται για “νεκρή φύση-έκτρωμα”, όπως χαρακτηριστικά είπε κάποτε κάποιος για τα έργα του Πικάσο. Άλλοι αποκάλεσαν τον Ισπανό ζωγράφο “κακοποιό της τέχνης”! Γενικά, έκανε με το έργο του πολλούς πιστούς φίλους, αλλά και αρκετούς φανατικούς εχθρούς. Οι επικριτές του πιστεύουν ότι με τον Πικάσο ξεκίνησε η απόρριψη της ομορφιάς στην τέχνη και η αποθέωση της ασχήμιας...

Έργα του, όπως “Η σταύρωση”, που δείχνει έναν εκτρωματικό Ιησού Χριστό κρεμασμένο στον σταυρό, ανάγκασαν πολλούς να κάνουν λόγο για βλασφημία από πλευράς Πικάσο, αλλά και να τον αποκαλέσουν “αντίχριστο”! Είναι, κατά τους φανατικούς Χριστιανούς, ένα πέρα για πέρα προσβλητικό, ίσως και σιχαμερό έργο, το οποίο δεν θα μπορούσε παρά να είναι αποτέλεσμα διαβολικής επιρροής... Αλλά και πίνακες, όπως το “Κορίτσι μπροστά στον καθρέφτη” και η “Νεκρή φύση με μια παλέτα, ένας πολυέλαιος και ένα κεφάλι Μινώταυρου”, θεωρείται ότι εμπεριέχουν αποκρυφιστικά μηνύματα, όπου κυριαρχούν σύμβολα όπως η πυραμίδα, ο παντεπόπτης οφθαλμός κτλ., σήμα-κατατεθέν όλα τα παραπάνω μυστικών οργανώσεων όπως οι Πεφωτισμένοι (Illuminati).

Ορισμένα αποφθέγματα του Πικάσο φανερώνουν πλήρως τον χαρακτήρα και την ψυχοσύνθεσή του... Είπε για παράδειγμα κάποτε: “Ο κόσμος σήμερα είναι τελείως ακατανόητος, γιατί λοιπόν εγώ πρέπει να ζωγραφίζω πίνακες που να είναι κατανοητοί;”. Όπως επίσης είχε δηλώσει: “Η τέχνη είναι ένα ψέμα που μας βοηθάει να ανακαλύψουμε την αλήθεια”. Και, τέλος, είχε αναφέρει το εξής πολύ χαρακτηριστικό: “Ό,τι μπορείς να φανταστείς, είναι πραγματικό”...

224 Προβολές0 Σχόλια

Πρόσφατες αναρτήσεις

Εμφάνιση όλων
bottom of page