3.10.2011
Του Ησαΐα Κωνσταντινίδη
Ο μυστηριώδης Μελέκ Ταούς: Η αγγελοθρησκεία στην Τουρκία
Είναι γνωστό ότι ο ανατολίτικος μυστικισμός που κρύβει στα ενδότερά της η τόσο ανεξερεύνητη τελικά Τουρκία έχει πολύ μεγάλο εύρος και απίστευτα σύνθετες συνιστώσες... Όλα αυτά μαζί απαρτίζουν ένα απέραντο μωσαϊκό, που έχει να κάνει με τη μυστηριακή παράδοση των λαών που αποτελούν τη μικρασιατική πολιτισμική συνέχεια και ποικίλουν από τον αρχαιοελληνικό πολιτισμό της Ιωνίας και τον αρμενικό αποκρυφισμό έως το μογγόλικο στοιχείο των άλλοτε Σελτζούκων και τη χαλδαϊκή μαγεία του απώτατου παρελθόντος. Μία πολυσύνθετη εικόνα, που επιβιώνει και στους καιρούς μας, δίνοντας στον ερευνητή τη χαρά να διαπιστώσει μία αναμφισβήτη ιστορική συνέχεια!
Ένα από τα πλέον αινιγματικά τουρκικά μυστήρια εξακολουθεί να είναι, εδώ και αιώνες, το φοβερό μυστικό που κρύβεται πίσω από το φαινόμενο της λεγόμενης «αγγελοθρησκείας», δηλ. της «λατρείας των αγγέλων»! Τι ακριβώς όμως είναι αυτή; Με τι σχετίζεται; Πόσο αρχαία είναι; Και τι ρόλο παίζει στο σημερινό τουρκικό «γίγνεσθαι» ή και στις μελλοντικές προοπτικές της εν λόγω χώρας; Πρόκειται για ερωτήματα κρίσιμα, που σίγουρα θα απασχολήσουν τον ερευνητή της τουρκικής πραγματικότητας και στο εγγύς μέλλον, εφόσον το όλο θέμα συνδυάζεται με τις επερχόμενες δραματικές εξελίξεις στην περιοχή μας!
Ιστορική αναφορά στην παράξενη αυτή λατρεία βρίσκουμε στην Καινή Διαθήκη, συγκεκριμένα στην προς Κολασσαείς επιστολή του Αποστόλου Παύλου (όταν επισκέφτηκε τον τόπο εκείνο, μερικές δεκαετίες μετά τη σταύρωση και την ανάσταση του Χριστού, στο πλαίσιο των θρυλικών του περιοδειών). Γράφει λοιπόν ο Παύλος συγκεκριμένα (κεφ. Β΄, 18): «Δεν χρειάζεσθε μεσάζοντες. Να λατρεύετε κατ’ ευθείαν τον Θεό, τον Χριστό, όχι τους αγγέλους, διότι έτσι υποπίπτετε στην θρησκεία των αγγέλων, στην αγγελοθρησκεία, στην αγγελολατρεία. Γίνεσθε αγγελικοί. Επειδή θεωρείτε τον εαυτό σας δήθεν μικρό και ανάξιο ώστε να λατρεύετε απ’ ευθείας τον Θεό, επιδίδεσθε στην θρησκεία των αγγέλων»...
Άρα, τον 1ο αιώνα μ.Χ. – λίγο μόνο μετά τη δράση του Θεανθρώπου – στη Φρυγία της Μικρασίας λάτρευαν ακόμα τους αγγέλους ως ξέχωρη θρησκεία! Η πόλη Κολασσές ή Κολοσσές (που κάποιοι πιστεύουν ότι ετυμολογικά σχετίζεται ακόμα και με την... κόλαση!), στους κατοίκους της οποίας έγραψε ο Παύλος την ως άνω επιστολή του, βρισκόταν κοντά στο σημερινό Παμούκκαλε (την αρχαία Ιεράπολη) και τη Λαοδίκεια της Φρυγίας. Τώρα βέβαια από τις Κολασσές δεν έχουν απομείνει παρά μόνο ερείπια...
Η αγγελοθρησκεία εισήλθε στον μικρασιατικό χώρο μέσω του ιρανικού (περσικού) ζωροαστρισμού, ο οποίος θεοποιούσε τους αγγέλους! Ο ύψιστος θεός αυτής της περσικής λατρείας, ο Φραχαβάρ, έχει υπό την επίβλεψή του τους «φραβασί», που δεν είναι παρά ουράνια ασώματα όντα (δηλ. άγγελοι), που απεικονίζονται σε παραστάσεις ως στρατιώτες του θεού κατά του κακού, κρατώντας στα χέρια τους λόγχες. Από εκεί η αγγελοθρησκεία «διοχετεύθηκε» δυτικά (προς τη Μικρασία) κι έτσι αιώνες ολόκληρους επιβίωσε με τη μορφή λατρείας των αγγέλων!...
Φυσικά η συγκεκριμένη λατρεία μπορεί να ιδωθεί και υπό την επίδραση της εβραϊκής σκέψης, που – σε πολλά βιβλία της Παλαιάς Διαθήκης – αποδίδει στους αγγέλους έναν βαρυσήμαντο ρόλο. Ακόμα και ο αποστάτης άγγελος, ο Σατανάς (ή αλλιώς Σαταναήλ), διαδραματίζει σημαντικό ρόλο, π.χ. στο τραγικό βιβλίο του Ιώβ, όπου μάλιστα είναι αυτός που φαίνεται να επιβάλλει την άποψή του στον Θεό (!) όσον αφορά τις δοκιμασίες που υφίσταται ο πιστός Ιώβ... [γράφουμε «φαίνεται», διότι φυσικά ο παντοδύναμος Θεός ήταν εκείνος που εν τέλει αποφάσιζε σε τι είδους δοκιμασίες να υποβάλλει τον πιστό του δούλο, με τον προφανή σκοπό να ενδυναμώσει έτι περαιτέρω την πίστη του]
Στην Τουρκία η αγγελοθρησκεία υπάρχει (ακόμα και τώρα!) ως αυτόνομη μυστική λατρεία... Διασώζεται βασικά μέσω των Αλεβήδων, που – ως εκ φύσεως φιλελεύθεροι και με σύγχρονες τάσεις – ενσωματώνουν στις συνήθειές τους μη ισλαμικές παραδόσεις (που δεν έχουν δηλ. σχέση με το αραβικής προέλευσης Ισλάμ, που κατά βάση είναι σουνιτικό). Γι’ αυτόν τον λόγο άλλωστε είναι πραγματικά μέγιστης σημασίας για τα ελληνικά εθνικά συμφέροντα η μελέτη και παρακολούθηση της πορείας αυτού του τουρκικού φαινομένου, που θα μπορούσε να παίξει σπουδαίο ρόλο σε μελλοντικές πιθανές ανακατατάξεις του ελληνοτουρκικού συνόλου δυνάμεων...
Από το βιβλίο του καθηγητή Δημήτρη Κιτσίκη «Η σημασία του μπεκτασισμού-αλεβισμού για τον ελληνισμό» παραθέτουμε το κάτωθι απόσπασμα, που εξηγεί την αγγελοθρησκεία με τρόπο εκλαϊκευμένο:
«Ο ύψιστος Θεός της αγγελοθρησκείας ονομάζεται Χακ (το Άγιον Πνεύμα), ο οποίος εισήλθε εις τον κόσμο εις την αρχή των πάντων ως το ύψιστο «αβατάρ», το οποίο και ίδρυσε το υλικό σύμπαν. Το Άγιον Πνεύμα δεν αναμιγνύεται στις υποθέσεις του κτιστού αυτού σύμπαντος, παρά για να το κρατά ενωμένο μέσα στην ουσία του. Το πρώτο «αβατάρ» που ενεφανίσθη κατόπιν, είναι ο Δημιουργός και ονομάζεται «Κύριος ο Θεός», σε όλες τις μορφές της θρησκείας αυτής εκτός του γιεζιντισμού. Ο Δημιουργός λοιπόν εμφανίζεται και με πέντε πρόσθετα «αβατάρ», τους Μπαμπάδες ή Μπαμπ (Θύρες), οι οποίοι είναι οι υπασπιστές του Δημιουργού που διοικούν την Πλάση. Αυτοί οι Αρχάγγελοι, οι οποίοι μαζί με τον Δημιουργό και το Άγιον Πνεύμα σχηματίζουν τους Ιερούς Επτά της πρώτης εποχής του σύμπαντος, και ακολουθούν έξη άλλες εποχές. Μια νέα εποχή άρχεται, όταν η ουσία των «αβατάρ» της προηγουμένης εποχής μετεμψυχώνεται σε νέα «αβατάρ» για να σχηματίση και πάλι με το Άγιο Πνεύμα, τον ιερό αριθμό επτά».
Ειδικά στους – βασικά κουρδικής προέλευσης – Γεζίντι ο υπέρτατος άγγελος είναι ο Άγγελος-Παγώνι, ο θρυλικός Μελέκ Ταούς (στα τουρκικά η λέξη “tavus” προέρχεται απευθείας από την αρχαιοελληνική «ταώς», που σημαίνει το ίδιο πράγμα: «παγώνι»). Η λέξη «Μελέκ» έρχεται από το εβραϊκό «Μάλλαχ» ή το αραβικό «Μάλακ», που σημαίνει «Άγγελος» (ή και «βασιλιάς»). Ο Άγγελος-Παγώνι, που παριστάνεται φυσικά με τη μορφή υπέροχου παγωνιού, θεωρείται ως... ο δημιουργός του υλικού κόσμου, που τον έφτιαξε από το «κοσμικό αυγό»!
Φυσικό είναι όλα τα παραπάνω να προκαλούν τον έντονο προβληματισμό στους Χριστιανούς και τους Μουσουλμάνους, αφού εν πολλοίς ο Μελέκ Ταούς ταυτίζεται με τον ίδιο τον Εωσφόρο ή Σατανά της βιβλικής παράδοσης, που εξάλλου θεωρείται ως «ο κύριος του κόσμου ετούτου» (δηλ. ο κυρίαρχος επί της ύλης)! Αλλά και η γενικότερη αποκρυφιστική τάση των ακόλουθων της εν λόγω λατρείας με την ίδια τη συμπεριφορά τους (π.χ. να κρατούν την όλη δράση τους στο απόλυτο σκοτάδι) συντηρούν τις φήμες αυτές και αφήνουν ανοιχτό παν ενδεχόμενον!...
Πρέπει τέλος, να παραθέσουμε εδώ μία σημαντική εκδοχή, σύμφωνα με την οποία πίσω από την αγγελοθρησκεία στην Τουρκία δεν κρύβεται παρά ο... κρυπτοχριστιανισμός! Η εν λόγω άποψη θέλει την παράδοξη και αλλόκοτη αυτή λατρεία να είναι στην πραγματικότητα ένα «προπέτασμα καπνού», πίσω από το οποίο κρύβεται η πίστη εκατομμυρίων Τούρκων στον... Χριστό, συνήθεια που διατηρούν εδώ και αιώνες!!! Αναφορές που μας έρχονται απ’ τη γειτονική χώρα κάνουν ήδη λόγο για ένα κρυπτοχριστιανικό «ηφαίστειο που κοχλάζει» και απλά αναμένει το Μεγάλο Γεγονός (περιστατικό που θα οφείλεται στην ιστορική νομοτέλεια), για να εκραγεί και να παρασύρει στο διάβα του τα πάντα!... Οι τόσο ρευστές συνθήκες της εποχής μας συγκλίνουν στο ότι η Μεγάλη Μέρα, που θα οδηγήσει σε ολική «ανάπλαση» του χώρου της Ανατολικής Μεσογείου, ίσως δεν είναι και τόσο μακριά...
Οι ρίζες της αγγελοθρησκείας
Τα φτερωτά θεϊκά όντα πρωτοεμφανίστηκαν στον αρχαιοελληνικό θρησκευτικό στοχασμό. Τέτοιο ον υπήρξε ο Ερμής, ο αγγελιοφόρος των θεών, αλλά και η διάστασή του στο επίπεδο των ηρώων, που δεν ήταν παρά ο Περσέας! Πράγματι, αν συγκρίνει κανείς τις ιδιότητες του θεού Ερμή και του ήρωα Περσέα, θα διαπιστώσει εκπληκτικές ομοιότητες ανάμεσα στις δύο αυτές μορφές, ακόμα και – εν πολλοίς – ταύτισή τους!... Τόσο ο Ερμής όσο και ο Περσέας (ως άγγελοι) είχαν ως πρωτότυπό τους έναν ακόμα παλαιότερο θεό των αρχαίων Ελλήνων, τον φτερωτό θεό Έρωτα. Αυτή η μυστηριώδης λατρευτική φιγούρα του ελληνικού πολιτισμού χάνεται στα βάθη των χιλιετιών και αναπαρίσταται – σε μεταγενέστερες βεβαίως καλλιτεχνικές δημιουργίες – ως ένα μωρό με φτερά, που συνήθως συνοδεύει άλλες θεότητες.
Μέρος της λεγόμενης «Παλαιάς Διαθήκης» των Ελλήνων Εθνικών είναι και η «Θεογονία» του Ησιόδου. Εκεί γίνεται σαφής αναφορά όχι μόνο στον θεό-άγγελο Έρωτα, αλλά και σε τρεις ακόμα όμοιούς του: τον Ίμερο, τον Πόθο και τον Αντέρωτα. Ειδικά ο τελευταίος σημαίνει «το αντίθετο του Έρωτα» και είναι χαρακτηριστικό ότι βωμός προς τιμήν του βρέθηκε στην Αθήνα! Με τους αγγέλους της ελληνικής «πατρώας πίστης» είναι συνδεδεμένη η ίδια η δημιουργία του κόσμου. Διαβάζουμε χαρακτηριστικά στον Ησίοδο και τη «Θεογονία»:
«Πρώτα απ’ όλα ήταν το Χάος, και έπειτα η Γη με την πλατειά αγκαλιά, τόπος για όλους ασφαλισμένος στον αιώνα, τους αθανάτους που διαφεντεύουν τις χιονισμένες κορυφές του Ολύμπου και τα Τάρταρα τα σκοτεινά στα βάθη της γης με τους φαρδείς δρόμους. Και ο Έρως, ο ωραιότερος από τους αθανάτους θεούς, αυτός που λύνει τα γόνατα των θεών όλων και των ανθρώπων και δαμάζει μέσα στα στήθη την καρδιά και τη φρόνηση. Από το Χάος γεννήθηκε το Έρεβος και η μαύρη Νύχτα. Από τη Νύχτα γεννήθηκε ο Αιθέρας και η Ημέρα. Τους γέννησε από το Έρεβος, σμίγοντας ερωτικά μαζί του. Η Γη γέννησε πρώτα έναν ισότιμό της, τον κατάστερο Ουρανό να την καλύπτει από παντού και να είναι τόπος ασφαλισμένος αιώνια για τους ευτυχισμένους θεούς. Και γέννησε τα όρη τα ψηλά... το ατρύγητο πέλαγος, που φουσκοθαλασσώνει, τον Πόντο. Κι έπειτα, σαν πλάγιασε με τον Ουρανό, γέννησε τον Ωκεανό. Τελευταίος γεννήθηκε ο Κρόνος».
Την ως άνω αφήγηση σχολιάζει ως εξής ο καθηγητής Δημήτρης Κιτσίκης στο βιβλίο του «Η σημασία του μπεκτασισμού-αλεβισμού για τον ελληνισμό»:
«Συνεπώς ο αρχάγγελος Έρως εγεννήθη ως ο πρώτος και ωραιότερος αθάνατος Θεός από την Γη, την Γαία, που ανήλθε από το Χάος. Αλλά ενώ στην αρχή η Νυξ είναι αγαθοποιό στοιχείο και δημιουργεί το Φως υπό τον αρχάγγελο Έρωτα, αργότερα δημιουργεί τον Θάνατο ως Κρόνο, ως κύριο του ουρανού και της γης της δευτέρας κοσμογονικής εποχής. Γίνεται δηλαδή η μετατροπή από τον Εωσφόρο στον Σατανά. Στην Κοσμογονία των Ορφικών ο Έρως εξήλθε από το κοσμικό Αυγό που εγέννησε η Νύκτα μόνη της μέσα στο Έρεβος. Κατά την άλλη ορφική εκδοχή, το κοσμικό αυγό εσχίσθη στα δύο και εδημιούργησε με τα δύο επιμέρους τμήματά του, τον Ουρανό και την Γη. Μέσα από αυτό το αυγό εξήλθε και ο μέγας Θεός με χρυσά πτερά, ο Έρως ο οποίος και εδημιούργησε το σύμπαν, αφού εγέννησε την Νύκτα και τους αθανάτους Θεούς».
Με την πάροδο όμως των αιώνων και την εισβολή στην καθημερινή ζωή των ανθρώπων του «χυδαίου υλισμού», επήλθε σιγά-σιγά η πτώση. Η ανθρωπότητα έχασε πια την άμεση επαφή που είχε με το θείο (που είναι εμφανής π.χ. στα ομηρικά έπη) και άρχισε πια να κλίνει εντελώς προς τον ορθολογισμό και να μην πιστεύει στα θαύματα, που άλλοτε εμφανίζονταν συχνά στην καθμερινότητά τους. Έτσι και η έννοια του Έρωτα από καθαρά πνευματική κατάντησε να είναι πλέον εξόχως υλική και φυσική-βιολογική, κάτι που διαπίστωσε και ο ίδιος ο Πλάτωνας στο κλασικό του έργο «Συμπόσιο». Έτσι, ο Χριστιανισμός αντικατέστησε τη λέξη «έρωτας» (που σήμαινε πλέον αποκλειστικά και μόνο τη σαρκική ερωτική πράξη) με τη λέξη «αγάπη», που ακόμα και τώρα έχει ανώτερη έννοια, κυρίως πνευματική-ψυχική. Πρέπει εδώ να σημειώσουμε ότι πολλές φορές οι διάφορες λέξεις που χρησιμοποιούμε αλλάζουν σημασία ανάλογα με την εποχή και τα συμφραζόμενά τους.
Στον ελληνογενή πολιτισμό της πανάρχαιας Μέσης Ανατολής η αγγελολατρεία των προγόνων μας του απώτατου παρελθόντος κατέληξε στην εβραϊκή θρησκεία, όπου οι αρχαίοι Έλληνες άγγελοι μετατράπηκαν στη λαογραφική τους αναπαράσταση σε Σεραφείμ και Χερουβείμ, τάγματα αγγέλων με «αρχιστράτηγους»-αρχαγγέλους τον Γαβριήλ και τον Μιχαήλ. Αλλά ο εβραϊκός μυστικισμός μετέτρεψε τον Έρωτα σε «αποστάτη άγγελο», ο οποίος ταυτίστηκε με το σκότος και κατάντησε «εκπεπτωκός Εωσφόρος» ή αλλιώς Σαταναήλ (δηλ. Σατανάς)...
Μέσω του περσικού Ιράν η αγγελολατρεία διοχετεύτηκε στην περιοχή του Κουρδιστάν (βασικά στο βόρειο Ιράκ, αλλά και τη βόρεια Συρία), όπου ακόμα και σήμερα ζουν οι μυστηριώδεις Γεζίντι. Άλλωστε και το ίδιο το όνομά τους σημαίνει «Αγγελικοί» και προέρχεται από την περσική λέξη «γεζάντ», που θα πει «άγγελος». Βέβαια οι Γεζίντι και στις ημέρες μας, όπως και πιο παλιά, κατηγορούνται ως... «σατανιστές» και δαιμονολάτρες! Υπέρτατη θεότητά τους ο περίφημος Μελέκ Ταούς (Άγγελος-Παγώνι), για τα βασικά χαρακτηριστικά του οποίου στην Τουρκία μιλήσαμε ήδη στο κείμενό μας της προηγούμενης εβδομάδας. Η θρησκευτική θεώρηση των Γεζίντι θέλει τον Άγγελο-Παγώνι όχι ως «άρχοντα του κακού», αλλά ως τον ανώτερο αρχάγγελο, που απλά έχει απόλυτη εξουσία και ισχύ πάνω στον υλικό κόσμο. Άλλωστε η όλο κοσμοθεωρία των, κουρδικής κυρίως προέλευσης, Γεζίντι είναι ουσιαστικά μία αντιγραφή της αρχαιοελληνικής κοσμογονίας! Έτσι, αυτοί πιστεύουν ότι ο Μελέκ Ταούς δημιούργησε τον κόσμο, χρησιμοποιώντας ως υλική του βάση τα τσόφλια του κοσμικού Αυγού, μέσα στο οποίο φώλιαζε το... Άγιο Πνεύμα! Πλήρης δηλ. «επικόλληση» του ελληνικού ορφικού θρύλου περί δημιουργίας του σύμπαντος, όταν έσπασε το κοσμικό Αυγό και από μέσα ξεπήδησε ο Έρως (δηλ. το Άγιο Πνεύμα)...
Ένα από τα ιερά βιβλία της θρησκευτικής λατρείας των Γεζίντι, ονόματι «Μέσχαφ», αναφέρει και τα εξής: «Στην αρχή ο Χακ [Θεός] δημιούργησε το Λευκό Μαργαριτάρι [το κοσμικό Αυγό] από την πιο πολύτιμη ουσία του. Και δημιούργησε ένα πουλί, το Άνφαρ, και τοποθέτησε το μαργαριτάρι πάνω στην πλάτη του και από τότε κατοίκησε εκεί για σαράντα χιλιάδες έτη. Την πρώτη ημέρα [Κυριακή] δημιούργησε έναν άγγελο, τον Αζαζίλ, και ο οποίος είναι ο Μελέκ Ταούς, ο αρχηγός των πάντων»!
Δυτικότερα του Κουρδιστάν, στη Μικρά Ασία επιβιώνει η αγγελολατρεία και στην εποχή μας μέσω του αλεβισμού. Αλλά και πιο πέρα, στις ακτές της Αδριατικής, συναντάμε την άλλη όψη του αλεβισμού, τον μπεκτασισμό, που – κατά τη γνώμη μας – είναι η βασική θρησκεία των Αλβανών! Πράγματι, ακόμα και σήμερα το αλβανικό έθνος δεν διακρίνεται για τα ιδιαίτερα θρησκευτικά του αισθήματα, υπό την έννοια ότι σίγουρα δεν είναι προσηλωμένοι στην Ορθοδοξία, τον Καθολικισμό ή το Ισλάμ, αλλά μάλλον «θρησκευτικά αδιάφοροι». Πίσω όμως από τη φαινομενική αυτή εικόνα κρύβεται στην ουσία η... αγγελοθρησκεία του απώτατου παρελθόντος, η οποία – μέσω του ανορθόδοξου Ισλάμ – πέρασε και στην Αλβανία, όπου ο μπεκτασισμός θεωρείται από «ειδικούς αναλυτές» κάτι σαν η θρησκεία του μέλλοντος! Μπεκτασής (και άρα... κρυπτοχριστιανός!) υπήρξε για παράδειγμα ο μεγάλος ηγέτης των Αλβανών, Αλή Πασάς ο Τεπελενλής, ενώ και πίσω από την πράξη του Ενβέρ Χότζα να καταργήσει όλες απολύτως τις θρησκείες στη χώρα αυτή το 1967 κρύβεται στην πραγματικότητα το ελευθεριακό (και άρα αντιθρησκευτικό) φρόνημα των Μπεκτασήδων...
Αλλά και στην επικράτεια της Θράκης (που θα πρέπει να βλέπεται ως ενιαίο σύνολο, δηλ. από τον ποταμό Νέστο έως τα Δαρδανέλλια, ακριβώς όπως και η Ήπειρος είναι μία και ενιαία από την Πρέβεζα μέχρι το Μαυροβούνιο!), στοιχεία μπεκτασισμού υπάρχουν στον γηγενή πομακικό πληθυσμό! Αυτοί οι απόγονοι των αρχαίων Αγριάνων επιφανειακά μόνο εξισλαμίσθηκαν και δεν έχουν καθόλου «αφομοιωθεί» από το αραβογενές Ισλάμ. Έτσι εξηγούνται πλήθος παραδόσεων και δοξασιών τους, που καμία σχέση δεν έχουν με τα αυθεντικά μουσουλμανικά πρότυπα. Άρα, οι Πομάκοι της Θράκης δεν είναι καθόλου χαμένοι για τον ελληνισμό! Η ανάδειξη του μπεκτασίδικου στοιχείου του λαϊκού τους πολιτισμού μπορεί να τους απομακρύνει κάλλιστα από την επιρροή της Τουρκίας και να τους ενσωματώσει 100% στον ελληνισμό, αφού στην ουσία μέσω των Μπεκτασήδων Πομάκων επιβιώνει και στις ημέρες μας ο πανάρχαιος θρακικός ορφισμός!...
Οι Αλεβήδες της Τουρκίας και ο ελληνισμός
Στις διαφαινόμενες συγκλονιστικές εξελίξεις που θα διαδραματιστούν στον ελληνοτουρκικό χώρο κεντρικός είναι ο ρόλος που θα παίξουν οι Τούρκοι Αλεβήδες... Ίσως μάλιστα ακριβώς από αυτούς να ξεπηδήσει το κοσμοϊστορικό εκείνο συμβάν, που θα αλλάξει μια για πάντα τα δεδομένα της περιοχής μας και θα... συμβάλλει στην αναγέννηση του ελληνισμού! Βέβαια, είναι αλήθεια ότι τα παραπάνω ξενίζουν και πιθανόν εξοργίζουν τον σημερινό μέσο Έλληνα, ο οποίος δεν μπορεί να αντιληφθεί τη γεωπολιτική πραγματικότητα της Ανατολικής Μεσογείου και, ως εκ τούτου, δεν καταλαβαίνει τον λόγο για τον οποίο ένα ελληνοτουρκικό σύνολο είναι αναγκαίος όρος για την επιβίωση και την άνοδο του ελληνικού έθνους. Οι σύγχρονοι Έλληνες, εγκλωβισμένοι σ’ έναν αδιέξοδο εθνικισμό, αδυνατούν να δουν τον ελληνισμό ως παγκόσμια έννοια και δυστυχώς ενδιαφέρονται αποκλειστικά και μόνο για κάποιες εδαφικές προσαρτήσεις στο ελλαδικό κρατίδιο (Κύπρος, Βόρεια Ήπειρος κτλ.), που όμως τελικά συρρικνώνουν αντί να διευρύνουν τον ελληνισμό!...
Πράγματι, στη σημερινή αδιέξοδη για την Ελλάδα κατάσταση ως λύση στο ελληνικό πρόβλημα φαντάζει η... Τουρκία! Κι όταν αναφερόμαστε σε Τουρκία σαφώς δεν εννοούμε τον άλλοτε μογγολικό χαρακτήρα των Σελτζούκων εισβολέων (1/3 των τωρινών Τούρκων) ούτε και στο ισλαμικό «γίγνεσθαι» της χώρας αυτής, που είναι αραβογενές και εντελώς ξένο προς την Ελλάδα (επίσης το 1/3 των Τούρκων). Εμείς ως Τουρκία εννοούμε πρώτιστα τους Αλεβήδες της γειτονικής χώρας, οι οποίοι ενσωματώνουν στη γενική τους θεώρηση αυτό που μερικοί τολμηροί αποκαλούν «κρυπτοχριστιανισμό», τα ανθρωπολογικά τους χαρακτηριστικά είναι μεσογειακά και δεν έχουν σχέση με τίποτα το μογγολικό, ενώ η φιλελεύθερη κατά βάση πολιτική τους ιδεολογία είναι εκ των πραγμάτων ανοιχτή σε κάθε είδους αλληλεπίδραση με τον ελληνισμό στις νέες πλανητικές συνθήκες. Αλλά και ο ίδιος ο αλεβισμός ως πνευματική θεώρηση και ως απορροή της αγγελολατρείας δεν είναι παρά μία επέκταση της αρχαίας ελληνικής σκέψης, η οποία επιβιώνει και στις ημέρες μας στον μικρασιατικό γεωγραφικό χώρο (όπως γράψαμε σχετικά και στα προηγούμενα μέρη της έρευνάς μας αυτής).
Με δυο λόγια καταλήγουμε στο συμπέρασμα: με δεδομένο τον κεντρικό ρόλο της Τουρκίας στα νέα παγκόσμια δεδομένα και τη ραγδαία οικονομική και πληθυσμιακή της άνοδο οι Αλεβήδες μπορούν να αποτελέσουν λύση για τον ελληνισμό, εφόσον η Ελλάδα μαστίζεται σήμερα από υπογεννητικότητα-λαθρομετανάστευση, κοινωνική κατάπτωση και πολιτικοοικονομική διάλυση! Σημειώνουμε και πάλι ότι αναφερόμαστε ξεκάθαρα στους Τούρκους Αλεβήδες, που είναι απολύτως συμβατοί με τον ελληνισμό, και όχι στους Ασιάτες απογόνους του Αττίλα και του Τζέγκις Χαν ή στους ισλαμιστές του «Προφήτη» και της αραβικής πολιτισμικής επιρροής, που είναι ξένοι προς την Ελλάδα...
Ποιοι είναι όμως οι περίφημοι Τούρκοι Αλεβήδες, οι οποίοι αποτελούν ελπίδα για τον ελληνισμό; Είναι Έλληνες και κρυπτοχριστιανοί; Είναι αίρεση του Ισλάμ; Ή αποτελούν απλά μία πολιτισμική κοινότητα στο εσωτερικό της Τουρκίας, συνεχίζοντας την παλιά παράδοση της θρησκείας των αγγέλων; Ο τουρκικός αλεβισμός προέρχεται όντως απευθείας από την αγγελοθρησκεία, που – όπως έχουμε ήδη δει στα άλλα μέρη της μελέτης μας – είχε εξαπλωθεί και διοχετευθεί σε όλη την κεντρική Ευρασία (τον περιβόητο Διάμεσο Χώρο), από τα παράλια της Αδριατικής ως τον Ινδό ποταμό κι από την Υπερκαυκασία έως τη Βόρεια Αφρική. Για την ονομασία τους οι ίδιοι οι Αλεβήδες ισχυρίζονται πως προέρχεται από το όνομα του Αλή, γαμπρού του Μωάμεθ (είχε παντρευτεί τη Φατιμά, την πιο αγαπημένη κόρη του Μωάμεθ), ο οποίος Αλή θεωρείται και ο «γεννήτοράς» τους. Ο Αλή λοιπόν είναι το κεντρικό πρόσωπο του αλεβισμού, ο υπέρτατος Άγιός του, και μάλιστα κάποιοι πολύ υπερβολικοί έφτασαν στο σημείο να τον αποκαλέσουν ακόμα και... θεό Αλή!!!
Στην Ελλάδα και τη Δύση, επειδή δεν έχουν μελετήσει καθόλου την τουρκική πραγματικότητα, πιστεύουν ότι οι Αλεβήδες είναι Μουσουλμάνοι!... Μάλιστα στο θρήσκευμα, σε ελληνικές και δυτικές στατιστικές, ο πληθυσμός της Τουρκίας αναφέρεται ως 99% μουσουλμανικός (αν είναι δυνατόν!!!)... Ουδέν αναληθέστερον! Κι ετούτο, διότι στη σημερινή Τουρκία ΜΟΝΟ γύρω στο 33% του πληθυσμού είναι πραγματικοί μωαμεθανοί (ανάμεσά τους πολλοί κάτοικοι του τουρκικού Κουρδιστάν, αλλά και αραβογενείς λαοί της Κιλικίας) κι έτσι μπορεί κανείς να δει ότι στη γειτονική χώρα υφίσταται μία πολυσύνθετη κατάσταση που μπορεί να αποβεί προς όφελος του ελληνισμού! Ένα «ηφαίστειο που κοχλάζει» είναι η πλέον ακριβής περιγραφή για τις συνθήκες που επικρατούν σήμερα στην Τουρκία...
Οι σχέσεις Ισλάμ-αλεβισμού είναι πέρα για πέρα εχθρικές. Άλλωστε υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ των δύο παραπάνω θεωρήσεων:
1. Κεντρική μορφή στο Ισλάμ είναι ο Μωάμεθ, ενώ στον αλεβισμό ο Αλή.
2. Ενώ οι Μουσουλμάνοι συναθροίζονται για την εκτέλεση των θρησκευτικών τους καθηκόντων σε τζαμιά, οι Αλεβήδες πηγαίνουν σε «τζέμεβι» («οίκοι συναθροίσεων»), που είναι σαν τις χριστιανικές εκκλησίες, αλλά χωρίς σταυρό!
3. Οι Μουσουλμάνοι εκτελούν τις λειτουργίες τους στην αραβική γλώσσα, ενώ οι Αλεβήδες στην τουρκική.
4. Ενώ οι Μουσουλμάνοι απαγορεύουν ρητά κάθε εκδήλωση ανθρώπινης τέχνης στις τελετές τους, οι Αλεβήδες αντίθετα χρησιμοποιούν σ’ αυτές μουσικές και χορούς.
5. Το Ισλάμ θεωρεί τη γυναίκα «υποδεέστερη» του άνδρα και πρέπει να υπακούει σ’ αυτόν, αλλά ο αλεβισμός πιστεύει στην πλήρη ισότητα των δύο φύλων (και στην «ανωτερότητα» της γυναίκας έναντι του άνδρα)!
6. Οι Μουσουλμάνοι δεν πίνουν οινοπνευματώδη ποτά, αλλά οι Αλεβήδες πίνουν μπόλικο ρακί και κρασί!
7. Στο Ισλάμ απαγορεύεται αυστηρά η απεικόνιση των ιερών προσώπων. Αλλά οι Αλεβήδες απεικονίζουν τόσο τον ίδιο τον Αλή όσο και τους υπόλοιπους Αγίους τους...
Ας δούμε λοιπόν τα παρακάτω δραματικά περιστατικά, που είχαν λάβει χώρα στην Τουρκία τη δεκαετία του 1990, και απ’ τα οποία διαφαίνεται η εχθρότητα που χαρακτηρίζει τους Μουσουλμάνους απέναντι στους Αλεβήδες (αλλά και το αντίστροφο).
Το πρώτο θλιβερό συμβάν ήταν εκείνο της Σεβάστειας (στα τουρκικά: Σίβας), στις 2 Ιουλίου 1993. Τι ακριβώς συνέβη τότε; Στη διάρκεια των εκδηλώσεων που λάμβαναν χώρα στην πόλη, όπως και κάθε χρονιά, στη μνήμη του λαϊκού ποιητή Πιρ Σουλτάν Αμπντάλ, φανατικοί ισλαμιστές περικύκλωσαν το ξενοδοχείο, όπου γινόταν το φεστιβάλ. Αιτία η ομιλία του Τούρκου συγγραφέα Αζίζ Νεσίν την πρώτη ημέρα της εκδήλωσης (δηλ. στις 1.7.1993), που οι εξτρεμιστές μωαμεθανοί θεώρησαν απίστευτη πρόκληση για τη θρησκεία τους και μάλιστα συσχέτισαν την «προσβολή» αυτή με την αντίστοιχη του Ινδού συγγραφέα Σαλμάν Ρούσντι, συγγραφέα του «καταραμένου» για το Ισλάμ βιβλίου «Σατανικοί στίχοι»! Οι φανατικοί του Αλλάχ πυρπόλησαν το ξενοδοχείο, όπου γινόταν η εκδήλωση αυτή των Αλεβήδων, με συγκλονιστικό επακόλουθο τον θάνατο 37 ανθρώπων και τον τραυματισμό άλλων 60!...
Το δεύτερο τραγικό περιστατικό ήταν αυτό της Κωνσταντινούπολης, που συνέβη τη νύχτα της 12ης Μαρτίου 1995. Άγνωστοι δράστες άνοιξαν πυρ εναντίον τεσσάρων καφενείων της συνοικίας Γκαζιοσμάνπασα της Πόλης, τα οποία θεωρούνταν αλεβίδικα! Όταν οι κάτοικοι της περιοχής είδαν ότι υπήρχαν νεκροί μέσα στα καφενεία, ξεσηκώθηκαν και επιτέθηκαν εναντίον της αστυνομίας που είχε σπεύσει στην περιοχή. Όμως οι αστυνομικοί πυροβόλησαν αδιάκριτα κατά των πολιτών, με τελικό αποτέλεσμα 25 νεκρούς και πάνω από 300 τραυματίες!... Τη βραδιά εκείνη πολλά μαγαζιά καταστράφηκαν και λεηλατήθηκαν, σπίτια και αυτοκίνητα πυρπολήθηκαν και η κατάσταση άρχισε να μοιάζει ανεξέλεγκτη. Την επόμενη μέρα τα επεισόδια επεκτάθηκαν και αλλού και τότε επενέβη ο ίδιος ο στρατός, που τελικά έδωσε τέλος στην όλη κατάσταση, προτού αυτή μετατραπεί σε μαζική λαϊκή εξέγερση κατά του καθεστώτος! Είναι χαρακτηριστικό πάντως ότι η τότε Τουρκάλα πρωθυπουργός, Τανσού Τσιλέρ, υπαινίχθηκε ότι πίσω από τα επεισόδια βρίσκονταν οι... μυστικές υπηρεσίες της Ελλάδας, που επιθυμούσαν αποσταθεροποίηση της δημοκρατίας στην Τουρκία!
Σχετικά με τις μελλοντικές προοπτικές των Αλεβήδων της Τουρκίας, η Λιάνα Μυστακίδου (στο βιβλίο της «Οι Αλεβήδες στη σύγχρονη Τουρκία») γράφει τα εξής σημαντικά:
«Η Τουρκία, που κωφεύει και προσπαθεί να αγνοήσει την ύπαρξη όλων αυτών των ανθρώπων, δεν θα μπορέσει να συνεχίσει για πολύ καιρό ακόμα την τακτική της προσποίησης που ακολουθεί όλα αυτά τα χρόνια. Δεν μπορεί να «αγωνίζεται και να διεκδικεί» όσον αφορά τις θρησκευτικές ελευθερίες των αδελφών μουσουλμάνων που ζουν σε άλλα κράτη, τη στιγμή που η ίδια τις παραβιάζει καθημερινά και με τον πιο βάρβαρο μάλιστα τρόπο. Δεν μπορεί η θρησκευτική πίστη των ανθρώπων να μετατρέπεται σε πολιτικό όργανο της εξουσίας. Δυστυχώς, το παιχνίδι αυτό η Τουρκία το έχει παίξει αρκετά χρόνια και ήρθε η ώρα να το σταματήσει»...