20.7.2020
Της Αναστασίας-Αικατερίνης Αλεξοπούλου *
Το θέμα του άρθρου αποτελεί ενδεχομένως για πολλούς ταμπού, προκαλώντας τους ίσως και κάποια αμηχανία, θα έπρεπε όμως να είναι από τα πιο σημαντικά της πολιτικής και όχι μόνο ατζέντας.
Λέμε πολλές φορές σήμερα ότι βιώνουμε το τέλος της παραδοσιακής πολιτικής, όπως την γνωρίσαμε εδώ και δεκαετίες. Ότι περνάμε σε μια άλλη μορφή πολιτικής -και όταν λέω πολιτική, το εννοώ με την ευρύτερη έννοια της ηγεσίας-, τη Μετα-πολιτική. Η κρίση που ζούμε σε όλα τα επίπεδα, όχι μόνο της οικονομίας αλλά και των αξιών, είναι αναμφισβήτητη. Κι αυτό από μόνο του σημαίνει ότι είναι αναγκαίο το πέρασμα σε ένα άλλο είδος πολιτικής, σε ένα άλλο είδος ηγεσίας από το παλιό, στο οποίο δέσποζαν αναμφίβολα οι άντρες.
Εδώ ακριβώς υπεισέρχεται ο ρόλος των γυναικών. Θα μπορούσαμε άραγε εμείς οι γυναίκες να παίξουμε έναν πιο κεντρικό, έναν πιο ηγετικό θα έλεγα ρόλο στα πολιτικά και γενικότερα πράγματα; Η απάντησή μου είναι ναι, πιστεύω ότι έρχεται η εποχή των γυναικών στην ηγεσία σε όλα τα επίπεδα, και θα σας πω σήμερα ορισμένα κομβικά σημεία πάνω σ’ αυτό που ισχυρίζομαι.
Πρέπει καταρχάς να απαντηθούν μερικά κρίσιμα ερωτήματα.
Ερώτημα πρώτο: Σε τι διαφέρουν τα χαρακτηριστικά της γυναικείας ηγεσίας από εκείνα των αντρών; Έχοντας υπόψη ότι τον τελευταίο αιώνα μόλις 62 χώρες είχαν γυναίκες στην ηγεσία τους, η βασική διαφορά που έχουν διακρίνει οι ειδικοί επιστήμονες αφορά την αντίληψη, τον τρόπο αντιμετώπισης και διαχείρισης κρίσεων. Οι γυναίκες υπερτερούν κατά μέσο όρο των αντρών σε κατανόηση, λένε τα επιστημονικά συμπεράσματα. Συνεπώς, κρίσεις χρέους όπως αυτή που βιώσαμε πριν δέκα χρόνια στην Ελλάδα, αλλά και κρίσεις πολεμικού χαρακτήρα όπως συνέβη την ίδια περίοδο στη Μέση Ανατολή, θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν από γυναικείες ηγεσίες γρηγορότερα, τολμηρότερα και σίγουρα ειρηνικότερα. Κατά την έννοια αυτή, ο κόσμος μας, η περιοχή μας θα ήταν μάλλον καλύτερος. Αυτό αξίζει να το κρατήσουμε για τη συνέχεια.
Ερώτημα δεύτερο: Ποια είναι τα εμπόδια και ποιοι είναι οι περιορισμοί που συναντά μια γυναικεία ηγεσία, σε σχέση με εκείνη των αντρών, και πώς θα μπορούσαν οι γυναίκες να τα αντιμετωπίσουν όλα αυτά αποτελεσματικά; Οπωσδήποτε μέχρι πρόσφατα η φύση έδινε ένα προτέρημα στους άντρες, λόγω μυϊκής δύναμης, λόγω σωματοδομής. Αυτό αφορούσε την παλιά εποχή πολιτικής και ηγεσίας που λέγαμε. Τώρα όμως, με την εκρηκτική και ραγδαία πρόοδο της τεχνολογίας και ενός νέου πνευματικού κόσμου που αναδύεται, είναι σαφές ότι η γυναίκα στην ηγεσία έχει μειώσει αισθητά την απόσταση που την χώριζε άλλοτε από τον άντρα. Απόδειξη, ότι όλο και περισσότερες πολιτικές ηγεσίες έχουν περάσει σε γυναικεία χέρια, όπως και περισσότερες επίσης κορυφαίες θέσεις σε μεγάλες επιχειρήσεις. Η τεχνολογία τείνει να εξαφανίσει το παλιό χάσμα αντρών-γυναικών, και οι γυναίκες ηγέτες αντιμετωπίζουν αποτελεσματικότερα σε σχέση με πριν κάθε πρόκληση, μικρή ή μεγάλη. Έχοντας κατά νου ότι η τάση αυτή, με την περαιτέρω εξέλιξη μικροτεχνολογιών και νανοτεχνολογιών θα συνεχιστεί, ότι περνάμε πια σε έναν άλλο κόσμο, δεν είναι δύσκολο να φανταστούμε ότι ο 21ος αιώνας θα μπορούσε να είναι ο αιώνας των γυναικών στην εξουσία.
Ερώτημα τρίτο: Ποιες είναι οι πρακτικές που χρησιμοποιούν οι διάφοροι θεσμοί και φορείς - κράτη και κόμματα, επιχειρήσεις και οργανισμοί- που στοχεύουν στην ανάπτυξη της γυναικείας ηγεσίας; Σίγουρα οι θεσμοί αυτοί και οι φορείς αναλαμβάνουν ένα μεγάλο ρίσκο, από τη στιγμή που όπως είπαμε στην αρχή το θέμα της γυναικείας ηγεσίας αποτελούσε ως πρόσφατα κοινωνικό ταμπού. Όμως είναι, θα λέγαμε, ένα ρίσκο που αξίζει τον κόπο, με βάση τα αποτελέσματα που έχουν στο ενεργητικό τους οι γυναίκες ηγέτες, αποτελέσματα που είναι εμφανή και ποιοτικά ανώτερα ίσως από τα αντίστοιχα των αντρών. Δεν είναι υπερβολή να πούμε ότι μια γυναίκα ηγέτης, κατά μέσο όρο, έστω και αν μέχρι τώρα ήταν είδος σπάνιο, εν τούτοις φέρνει επιτυχίες συχνότερα και μεγαλύτερης κλίμακας από ό,τι ένας άντρας ηγέτης. Μπορούμε λοιπόν να φανταστούμε ότι με μια ενεργητικότερη και μαζικότερη συμμετοχή των γυναικών στην ηγεσία οι επιτυχίες αυτές θα είναι ακόμη πιο συχνές, ακόμη πιο εντυπωσιακές. Δείτε μόνο το ποσοστό των γυναικών ηγετών που έμειναν στην ιστορία, σχεδόν όλες οι γυναίκες που ηγήθηκαν για παράδειγμα στην πολιτική έγραψαν χρυσές σελίδες στην ιστορία. Αυτό φανερώνει από μόνο του μια δυναμική, η οποία θα προκαλέσει μετά βεβαιότητας ένα παλιρροϊκό κύμα υπέρ των γυναικών ηγετών τα επόμενα χρόνια. Εδώ είμαστε, να το δούμε.
«Το μέλλον είναι θηλυκό», είπε σχετικά πρόσφατα μια πασίγνωστη γυναίκα ηγέτης. Εννοώντας ότι η συμμετοχή των γυναικών στα ανώτερα κλιμάκια της κυβερνητικής πυραμίδας -και, επαναλαμβάνω, αυτό δεν αφορά μόνο την πολιτική με τη στενή έννοια- θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια τόσο ποσοτικά όσο και, κυρίως, ποιοτικά. Αυτό με κάνει προσωπικά να αισιοδοξώ, διότι στόχος όλων μας πρέπει να είναι ένας καλύτερος κόσμος, μία καλύτερη Ελλάδα πάνω απ’ όλα. Και πιστεύω ακράδαντα ότι με τη γυναικεία ηγεσία σε μαζικότερη κλίμακα, με τις γυναίκες σε όλο και περισσότερες θέσεις κλειδιά, αυτός ο μεγάλος στόχος θα επιτευχθεί!
* Η κυρία Αναστασία-Αικατερίνη Αλεξοπούλου είναι Βουλευτής Β1΄ Βορείου Τομέα Αθηνών, με την Ελληνική Λύση.